Jos van der Lans Weblog

De Rijkdom van de Kasteel Rimburglaan

Mensen in volksbuurten wonen niet in droevige cijfers, niet in treeurigstemmende statistieken en niet tussen beleidsmakers. Natuurlijk weten ze dat het leven niet altijd even gemakkelijk is, dat het werk niet altijd voor het oprapen heeft gelegen, dat de gezondheid tegen kan zitten, maar dat is niet waar ze hun eigenwaarde aan ontlenen. Waar ze dat wel aan doen, valt op te maken uit de verhalen die Merel Visscher het afgelopen jaar voor het Limburgs Dagblad ophaalde in de Kasteel Rimburglaan in de Maastrichtse volkswijk Nazareth, deel uitmakend van de vogelaarwijk Maastricht Noord-Oost.

(…)

De reis die Merel Visscher langs de deuren van de Kasteel Rimburglaan heeft gemaakt is een ervaring die je elke beleidsmaker toe zou moeten wensen. Ga kijken en zie de bijna onzichtbare gebaren van onderlinge solidariteit, ontdek de kleine informele netwerkjes waarmee mensen elkaar helpen, vaak zonder er veel woorden aan vuil te maken. Loop mee met het uitlaten van de honden en hoor bij de ontmoetingen op de stoep de sociale babbels. Luister naar de geschiedenissen van mensen, die in de mijnen hebben gewerkt of als taxichauffeur hebben geploeterd en van de ene op de andere dag niet meer nodig waren of versleten waren. Stel je de straat voor terwijl de bomen er nog zouden staan die een aantal jaren geleden zijn verwijderd, zonder dat er wat voor in de plaats kwam. Roep de wekelijkse stroom vanuit de straat in herinnering naar de kerk die niet lang geleden tegen de vlakte is gegaan. Ga midden in de straat staan en bedenk welke veranderingen daar de laatste dertig jaar hebben huisgehouden.

Dat is wat Merel Visscher heeft gedaan. Het resultaat is een fraai portret van deze straat, waar menig socioloog jaloers op zal zijn. Ze laat ons proeven aan een werkelijkheid die de cijfers en statistieken ons nooit kunnen vertellen. Ze laat fiere mensen aan het woord die gekrenkt zijn door de grote veranderingen in de wereld die hen het gevoel heeft gegeven dat ze aan de verkeerde kant van de streep terecht zijn gekomen.

(…)

Als ze dan ergens op moeten vertrouwen dan doen ze dat als puntje bij paaltje komt liever op elkaar. ‘Ik roep al heel lang’, vertelt Petra, ‘dat de beste mensen die armen kunnen helpen de armen zelf zijn. kijk de andere mensen kunnen wel bedenken wat je nodig hebt, maar iemand die in hetzelfde schuitje weet dat het best. Die kijkt niet op als je nog een boterham nodig hebt, of een pak melk. Dat gaat heel subtiel.’ Of zoals de oude Lei het zegt: ‘Ik denk dat een arme iets beter kan missen dan een rijke.’

Zo werpen de opgetekende verhalen van de bewoners van de Kasteel Rimburglaan een ander licht op de rode cijfers. Ze vertellen dat het leven niet eenvoudig is, maar ze laten ook zien dat mensen niet bij de pakken neer zitten, dat ze hun eigen trots hebben, dat ze elkaar vinden als het nodig is. Het is zonder meer de verdienste van Merel Visscher dat na lezing van haar reportages de lezer zich afvraagt wat er zou gebeuren als die eigenschappen van bewoners nu eens niet een onbekende zouden blijven voor beleidsmakers, maar het vertrekpunt van hun goede bedoelingen zouden vormen. Wat gebeurt er eigenlijk als deze bewoners echt ruimte en de mogelijkheden zouden krijgen om zelf en met elkaar dingen te bedenken over hun woningen, hun werk, hun levens? Wat zou er mogelijk zin als de bewoners van de Kasteel Rimburglaan niet aangesproken worden op hun armoede, maar op hun rijkdom?

Wil je de hele epiloog lezen. Klik hier.

Het boekje (60 pagina's, fraai geïllustreerd) kost € 7,95 en is te bestellen via de webshop Mooi Limburgs.