Tijdens mijn politieke carrière als Eerste Kamerlid (1999-2007) was ik een van de eerste politici die in 2004 een eigen - tamelijk primitief - weblog begon. Eerst vooral vanwege mijn politieke activiteiten/meningen, maar in de loop der tijd steeds meer over mijn publicaties en publieke optredens als journalist en publicist. Zo werd het weblog een etalage voor iedereen die op hoogte wilde blijven van mijn gepubliceerde artikelen en columns, van gebeurtenissen waar ik bij ben geweest, van observaties die ik doe, van meningen die in mij opwellen, of van andere persoonlijke wetenswaardigheden.
Het is geen dagboek, maar wel een soort maandboek geworden, waar ik zelf regelmatig in terug blader om nog even na te gaan hoe het ook al weer zat.
Waarom maken we niet een #orgaanwet waarin vastgelegd wordt dat alleen mensen die bereid zijn na hun dood organen te doneren het recht krijgen bij leven een orgaan te ontvangen? Zal je zien hoe snel het aantal donoren toeneemt. #wederkerigheid@piadijkstrapic.twitter.com/wrjTBmvXeT
Vandaag de eerste 2 hoofdstukken gepresenteerd van het ontstaan van de de Bouwmaatschappij tot Verkrijging van Eigen Woningen, die dit jaar onder de naam @DeKeywonen haar 150 jarig bestaan viert. Nu ook online: https://t.co/7MQiYZTjY9pic.twitter.com/gYKinlCxBv
In opdracht van woonstichting De Key heb ik het afgelopen half jaar gewerkt aan de geschiedenis van deze Amsterdamse woningcorporatie en haar voorgangers. Die geschiedenis begint in 1868 als een aantal door de Eerste Internationale geïnspireerde Amsterdammers het plan opvatten om in Amsterdam in Nederlandse afdeling op te richten. Arbeiders worden steeds zelfbewuster, links en rechts worden vakverenigingen opgericht, er wordt samengewerkt in coöperaties als het gaat om de inkoop van levensmiddelen en het gebruik van gereedschappen, dus de tijd lijkt rijp voor meer politieke stappen van de arbeidersklasse. Uiteindelijk besluiten de initiatiefnemers, drukker Ferdinand Vislaake, boekhandelaar Bons Boldingh en houtmolenzagerijknecht Klaas Ris om eerst een andere stap te zetten. Een stap die concreter was en die tegemoet kon komen aan een van de grootste problemen waar arbeiders mee kampten: de enorme woningnood.
Fredinand Vislaake had de contouren van dat plan al beschreven in het eerste nummer van het Amsterdamsch Volksblad dat in mei 1868 verscheen. De zomermaanden werden benut om het plan verder uit te werken en meer initiatiefnemers bijeen te krijgen en uiteindelijk riepen die Amsterdamse werklieden op om op 2 november 1868 in veilinglokaal De Zwaan aan de Nieuwendijk een Bouwmaatschappij tot Verkrijging van Eigen Woningen op te richten. 700 mensen kwamen op die vergadering af, 500 konden er in de zaal, en schreven zich deze avond in als lid.
Het plan was van een aantrekkelijke eenvoud. Elk lid betaalde elke week een dubbeltje, als er heel veel arbeiders lid zouden worden dan zou dat snel een redelijk kapitaal bijeenbrengen. De leden spaarden met hun dubbeltjes een aandeel van vijf gulden per jaar bij elkaar. Als er woningen gebouwd werden werden die vervolgens verloot onder de aandeelhouders. De gelukkige kon dan de woning betrekken, betaalde een gulden huur per week en kreeg vervolgens de mogelijkheid om in 20 jaar de woning geheel aftelossen, zodat deze ook echt zijn eigendom was. Door met de dubbeltjes een steeds groter fonds te vormen zou de Bouwmaatschappij dus door de jaren heen steeds meer leden/aandeelhouders kunnen bedienen door steeds meer te gaan bouwen. Dat was het plan en het leidde in Amsterdam tot de alom bekende dubbeltjespanden aan de Mauritskade en de Czaar Peterstraat. Toch is dat individuele eigendom er nooit echt van gekomen. Daarvoor ging er in de eerste jaren van de Bouwmaatschappij te veel mis.
Vandaag zijn de eerste twee hoofdstukken van mijn studie over de geschiedenis van De Key en haar voorgangers gepresenteerd op de Winteracademie van De Key, waar maar liefst zo’n 250 personeelsleden aanwezig waren. De hoofdstukken zijn ook digitaal beschikbaar gekomen op de website van De Key. Ze behandelen de eerste vijftig jaar van de Bouwmaatschappij. Een bijna paradoxale geschiedenis, omdat de verdeeldheid van de vereniging eigenlijk de basis legde voor de Woningwet uit 1901, waarin bewust werd gekozen om niet individueel woningbezit na te streven, maar vooral collectief bezit van door de staat gecontroleerde woningcorporaties te stimuleren. De eerste jaren van de Bouwmaatschappij fungeerde daarvoor als negatief referentiekader. Zo moest het dus niet. De dubbeltjesdroom van 500 arbeiders die op 2 november 1868 de Bouwmaatschappij tot Verkrijging van Eigen Woningen oprichten leiden zo indirect tot een beleid waarin Nederland de grootste sociale huursector van Europa ontwikkelde.
Je kunt de eerste twee hoofdstukken hier downloaden. De twee afbeeldingen hieronder geven door erop te klikken toegang tot de afzonderlijke hoofdstukken. De volgende hoofdstukken worden in de loop van 2018 gepresenteerd, en het complete boek zal op 2 november 2018, als De Key officieel 150 jaar oud is, voor geinteresseerden beschikbaar komen.
jan23
AMARGI bij EenVandaag op 6 januari
Amargi is een initiatief dat voortgekomen is uit de Goede Gieren Coöperatie die ik samen met onder meer Pieter Hilhorst drie jaar geleden heb opgericht. Amargi is een vereniging van mensen die zich met elkaar willen bevrijden van geldzorgen. De filosofie van Amargi is dat mensen pas vrij zijn als ze niet met handen en voeten gebonden zijn aan financiële verplichtingen. Mensen die financieel klem zitten wachten vaak lang met het vragen van hulp. Ze trekken pas aan de bel als de problemen uit de hand gelopen zijn. Met Amargi willen we er vroeg bij zijn om ellende te voorkomen.
Om er vroeg bij te kunnen zijn, werkt Amargi samen met woningcorporaties, zorgverzekeraars en maatschappelijke organisaties. Zij hebben contact met bewoners die steun kunnen gebruiken om greep te krijgen op hun financiën. Als een bewoner open staat voor die ondersteuning koppelt Amargi hem aan een vrijwilliger. Mensen kunnen zich ook zelf aanmelden. De deelnemer blijft de baas over zijn geld, de vrijwilliger helpt hem om voor elkaar te krijgen wat de deelnemer graag wil. Samen kijken ze of iemand krijgt waar hij recht op heeft en waarop kan worden bespaard en maken een budgetplan. Deelnemers kunnen twee rekeningen krijgen (een voor vaste lasten en een voor de rest) om meer overzicht te krijgen. Ook kan er een alarmering worden ingesteld bij de bank zodat de vrijwilliger automatisch op de hoogte wordt gebracht als er iets mis gaat. Zo staat de deelnemer er nooit alleen voor.
Nu woningcorporaties niet meer mogen ’ondernemen’, zijn ze van de weeromstuit, zoals Mitros en Portaal in Utrecht op Kanaleneiland, geld weg aan het geven aan het private winstbejag. Zie verhaal van @ceesgrimbergen bij @FTM _nl https://t.co/XiKJaa8bCE
Tien jaar geleden nam ik het initiatief voor een digitale Canon sociaal werk, www.canonsociaalwerk.eu.Inmiddels trekt de site meer dan een half miljoen bezoekers per jaar. Reden voor een feestelijke campagne: