Tijdens mijn politieke carrière als Eerste Kamerlid (1999-2007) was ik een van de eerste politici die in 2004 een eigen - tamelijk primitief - weblog begon. Eerst vooral vanwege mijn politieke activiteiten/meningen, maar in de loop der tijd steeds meer over mijn publicaties en publieke optredens als journalist en publicist. Zo werd het weblog een etalage voor iedereen die op hoogte wilde blijven van mijn gepubliceerde artikelen en columns, van gebeurtenissen waar ik bij ben geweest, van observaties die ik doe, van meningen die in mij opwellen, of van andere persoonlijke wetenswaardigheden.
Het is geen dagboek, maar wel een soort maandboek geworden, waar ik zelf regelmatig in terug blader om nog even na te gaan hoe het ook al weer zat.
Er is de afgelopen dagen door veel mensen hard gewerkt om de bundel Nabij is beter II klaar te maken voor de drukpers. De bundel is een vervolg op de gelijknamige bundel die Pieter Hilhorst en ik begin dit jaar in januari publiceerden. In dit tweede deel nemen we de tussenstand op na het eerste jaar van de decentralisaties. Negen korte beschouwingen stonden eerder te lezen op de site socialevraagstukken.nl en voor deze bundel schreven we een nieuw groot essay: 'We zijn nog maar net begonnen'. Nabij is beter II verschijnt op 14 januari op het VNG Nieuwjaarscongres, waar Pieter en ik een workshop verzorgen (nr. 15: van 13.45 tot 14.45 uur).
Het videoverslag van de Proeftuin wijkzorg Amsterdam Oost, waarin bewoners (waaronder ikzelf) zelf besloten over het verdelen van € 100.000,- om initiatieven op het terrein van de informele zorg van de grond te tillen. Geweldig project, prachtig verantwoordingsverslag, gemaakt door Ron Lengdon.
Hieronder de groepsfoto van de bewonersinitiatieven en de bewonerscommissie.
Vanaf midden 2014 maakte ik deel uit van een vier mensen tellend bewonerscomité dat als taak had bewonersinitiatieven in het Oostelijk Havengebeid en de Indische Buurt te beoordelen in het kader van het verbeteren van de wijkzorg en dan vooral de informele kant daarvan. Er was door de centrale stad € 100.000,- beschikbaar, en het idee was dat dit een proeftuin zou worden om na te gaan hoe bewoners elkaar konden stimuleren om een rol te nemen in de nieuwe organisatie van de wijkzorg. Meer dan een jaar later zijn we zo'n veertig aanvragen verder, is er € 90.000,- toegekend en maakt de commissie aan de hand van een film en een gesprek de balans op. Kunnen bewoners zelf beslissen over vernieuwende zorginitiatieven? Lees hier het evaluatierapportje van de commissie.
We spreken we altijd over de leefwereld van burgers, dat de zorg daar dichterbij moet komen. maar wat weten wij eigenlijk van de onderlinge betrokkenheid van mensen in een straat of buurt. Wie verzamelt daar kennis over? Hoe kan je onderlringe betrokkenheid op straatniveau een zetje in de rug geven? Dat is waar Jouw zorg is mij een zorg probeert achter te komen. Het is een artistiek onderzoekproject van Willemieke van den Brink (Echter ontwerp) en Anne Marth Kuilder (Ministerie van Onverwachte Zaken). Zij omschrijven het zelf als volgt op hun website:
'Er is minder geld voor professionele zorg. Mensen moeten bij een tijdelijke of lichte zorgvraag een beroep doen op hun netwerk. Maar wat als familie ver weg woont of het aan dit eigen netwerk ontbreekt? Dit vraagstuk is niet van instituties die minder mensen en middelen tot hun beschikking hebben, maar voor de samenleving als geheel. Kunnen en willen we meer omzien naar elkaar? Welk onbenut zorgpotentieel is er aanwezig in buurten? Dit onderzoek gaat over iedere straat en iedere buurt, ook over mijn buurman. Zo zijn we tot de titel van ons project gekomen; jouw zorg is mij een zorg. Online zijn we meer in verbinding dan ooit te voren, terwijl het contact tussen buren niet vanzelfsprekend is. Het ontbreekt ons als samenleving aan handelingsrepertoire.
De kracht van onze werkwijze laten we op dit moment zien in het artistieke onderzoeksproject Jouw zorg is mij een zorg – in een straat in de volksbuurt Wipstrik-Zuid in Zwolle. Hier onderzoeken we tussen augustus 2015 en januari 2016 welke concepten/ideeën/interventies helpen om buren meer bij elkaar te betrekken. We hebben ontdekt dat mensen graag iets voor hun buren willen doen, maar dat de drempel om zelf om hulp te vragen hoog is. Ook hebben mensen weinig contact met hun buren, terwijl ze hier wel naar verlangen. Goed contact met de buren is belangrijk om gemakkelijker om hulp te vragen. Buren zijn geen mantelzorgers maar ze kunnen het netwerk en het welzijn van iemand met een lichte zorgvraag wel vergroten en versterken.'
Geweldig leuk onderzoek, met twee ondernemende, originele en enthousiaste onderzoeksters die op zoek zijn naar alledaagse kennis over straten en buurten waar sociale wijkteams geen weet van hebben omdat ze geen tijd hebben (of nemen) om er achter te komen. Hoe verlopen interacties tussen buren, wanneer, waarover; in de kleine verhalen van een straat liggen de sleutels om echt na te denken over wat er wel en wat er niet aan onderlinge zorg kan worden opgebracht. Van zo'n project, dat als het ware doordenkt op het proefschrift van Lilian Linders, De betekenis van nabijheid, waar zij de dynamiek van vraagverlegenheid en aanbodverlegenheid beschreef, ben ik graag ambassadeur.
