Tijdens mijn politieke carrière als Eerste Kamerlid (1999-2007) was ik een van de eerste politici die in 2004 een eigen - tamelijk primitief - weblog begon. Eerst vooral vanwege mijn politieke activiteiten/meningen, maar in de loop der tijd steeds meer over mijn publicaties en publieke optredens als journalist en publicist. Zo werd het weblog een etalage voor iedereen die op hoogte wilde blijven van mijn gepubliceerde artikelen en columns, van gebeurtenissen waar ik bij ben geweest, van observaties die ik doe, van meningen die in mij opwellen, of van andere persoonlijke wetenswaardigheden.
Het is geen dagboek, maar wel een soort maandboek geworden, waar ik zelf regelmatig in terug blader om nog even na te gaan hoe het ook al weer zat.
Reacties worden op prijs gesteld. Stuur een email naar: info©josvdlans.nl
|
|
|
weblog - januari 2007
jan 31
|
BADT zoekt vrijwilligers
Klik voor de oproep hierboven, voor meer info over BADT hier |
jan 24
|
Eindelijk op bezoek bij VERDIWEL
Het is vreemd, maar ik heb de afgelopen jaren alle gezelschappen en directeurenverenigingen in de publieke sector mogen toespreken, maar nog nooit de directeuren van welzijnsorganisaties, die zich inmiddels zo'n jaar of tien verengigd hebben onder de naam: Verdiwel (Vereniging Directeuren Welzijnsbeleid. Terwijl de welzijnssector min of meer mijn land van herkomst is, daar schrijf ik nu al zo'n 25 jaar over.
Maar vandaag was het eindelijk zover en mocht ik zo'n 30 directeuren toespreken in Utrecht. Het was geen nieuwe lezing, maar wel leuk om te doen. Je deelt immers geschiedenissen, en probeert te kijken hoe de sector de sprong naar de toekomst kan maken. Dat is lastig zat. Het is nog steeds een sector in de verdrukking, maar het blijft een werksoort waar we niet zonder kunnen en die meer dan de moeite waard blijft.
De powerpoint-presentatie van de lezing kan gedownload worden als u hier klikt. Het is een fors bestand dus het laden kan even duren.
Meer weten over Verdiwel? Kijk op www.verdiwel.nl
canon voor modern sociaal werk
|
jan 23
|
Koning Student op de Haagse Hogeschool
Vandaag ontving ik onderstaande mail:
Geachte heer Van der Lans,
Chris Alberts, docent aan de Haagse Hogeschool, en ondergetekende schrijven regelmatig een column in ons personeelsblad 'Focus'. In het januarinummer is er een column van Chris aan mij. Hij betrekt daarin uw boek. Ik heb parallel een column geschreven. Ook over uw boek. Wij organiseren al enige jaren aan mijn tafel gesprekken met docenten. Dat betreft onderwerpen uit het onderwijs, maar soms ook boeken. Aldus hebben we recent boekbesprekingen georganiseerd over ‘De Toekomst van Vrijheid’ van Fareed Zakaria en ‘De Nieuwe Wanorde’ van René Boomkens. We willen uw boek ook bespreken. Gezien de nabijheid zou ik het zeer op prijs stellen als u er zelf bij kunt zijn.
Bent u daartoe bereid?
Met vriendelijke groeten,
Pim Breebaart
Voorzitter College van Bestuur
De Haagse Hogeschool
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Geachte heer Breebaart,
Wat een aardige stukjes. Natuurlijk kom ik graag, hoewel de agenda wel aardig vol loopt. Misschien een keer op een dinsdag dan ben ik toch in Den Haag en de Eerste Kamer agenda is aardig leeg. Laten we, kortom, snel een afspraak maken.
Vriendelijke groeten,
Jos van der Lans
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Column 5: Kattebelletje voor Pim
Beste Pim,
Ik zal maar met de deur in huis vallen: ik ben teleurgesteld in je columns. Je zou boeken gaan bespreken, maar je hebt je niet aan je woord gehouden. Het was juist zo’n goed idee: voor veel mensen is een boek lezen een bijzondere gebeurtenis. Wij als columnisten moeten het lezen toch aanmoedigen? Omdat jij je druk maakt over studenten die zich als klanten gedragen (Focus no. 3), heb ik een suggestie voor je: Koning Burger van Jos van der Lans. Hij schrijft niet over het HBO, maar het boek is toch een feest der herkenning.
Volgens Van der Lans werden burgers vroeger ‘klein gehouden’ door publieke gezagsdragers als politieagenten, artsen en politici, maar dit is de laatste decennia omgeslagen. Zelfbeschikking is de nieuwe norm. Burgers willen niet meer aangesproken worden op hun gedrag, want zij maken zelf wel uit wat ze doen. Bovendien geven burgers de overheid graag de schuld van allerlei problemen waar zij zelf een aandeel in hebben. De parallellen met studenten zijn velerlei: zij vinden dat hun mobieltje voorrang heeft op een gesprek met hun docent, en vinden dat ze zelf uitmaken of ze op een afspraak verschijnen. Ook vinden ze dat ze recht hebben op extra ondersteuning als ze iets niet begrijpen, maar het was toch slimmer geweest als ze gewoon naar college waren gekomen. Studenten laten zich hier niet op aanspreken. Waar bemoeit de docent zich mee?
Van der Lans stelt dat publieke gezagsdragers een tegenovergestelde ontwikkeling doormaken: steeds vaker missen zij elke vorm van zelfbeschikking. Ze zijn hun natuurlijke gezag kwijt: ze worden een soort adviseurs die hopen dat de burger naar hen luistert. Ze hebben geen tijd meer voor hun professionele handwerk, omdat ze in toenemende mate worden opgeslokt door de bureaucratische verplichtingen van (gefuseerde) mega-
instellingen, waar managers de dienst uitmaken en de menselijke maat ontbreekt. De gelijkenis met docenten is treffend: docenten kunnen geen eigen regels stellen of zelf de inhoud van vakken bepalen, want er zijn altijd teamleiders die komen vertellen dat de docent fout zit. De docent moet werken met reglementen waarover hij geen zeggenschap heeft, die niet aansluiten bij zijn werk en onnodig veel tijd opslokken. Dat gaat natuurlijk - net als al die coördinatietaken - ten koste van het lesgeven.
Weet je waarom ik dit boek zo interessant vind, Pim? Iedereen praat altijd over deze problemen. Het is allemaal allang bekend, en toch heb ik in anderhalf jaar nog nooit een voorstel gezien om zaken als ongewenst gedrag, bureaucratisering en een overschot aan management aan te pakken. Ik zie eerder het tegenovergestelde. Ik kijk dus uit naar je boekbespreking.
Hartelijke groet, Chris
Beste Chris,
Dank voor het boek ‘Koning Burger’ van Jos van der Lans. Ik heb het in één adem uitgelezen. Het is goed geschreven en makkelijk leesbaar. Het graaft dieper dan Vrij Nederland of de NRC. Het ontwart enige knopen uit ons dagelijks leven en werk. En het is beslist een aanrader voor iedereen die een goed boek wil lezen over onze tijd, over de terugtredende overheid, over de burger met een kort lontje en over een teveel aan management. De ondertitel is “Nederland als zelfbedieningszaak”. En dat geeft zijn analyse goed weer. Zijn analyse over het statusverlies van de professional en de toename van bureaucratie en management zet aan het denken.
Van der Lans gebruikt veel voorbeelden uit de politiek, jeugdzorg en journalistiek. Jammer dat hij het onderwijs niet gebruikt als voorbeeld. Hij neemt waar en kritiseert. Hij laakt de politici die hun hoofd buigen voor de toorn van burgers. Hij beschrijft de burgers die zelf in alles willen kiezen zonder de consequenties te willen overzien. Burgers die willen kiezen zonder rekening te houden met de gemeenschap of andere burgers. De ontevreden burger. De burger die soms weer heel veel eist van de overheid na een vuurwerkramp en die op het volgende moment elk formulier als overbodige inmenging in zijn privacy beschouwt. En een (semi-) overheid, waarin steeds meer management aanwezig is ten koste van de directe contacten met de patiënt, wijkbewoner of burger. Ik probeerde de link te leggen met ons onderwijs. Het is interessant om de relatie tussen de student en de docent te beschrijven met behulp van de analyse van Jos van der Lans. Is de student koning? En is de docent zijn dienaar? Ik heb al eerder gefulmineerd tegen de opvatting dat de student klant zou zijn. Koningklant, ik vind het een zeer onaantrekkelijk idee. Het ontkent de docent als professional. Maar ergo, het is ook een enorme misvatting over de pedagogische opdracht die de oudere generatie heeft ten opzichte van de jongere generatie.
Ik stel je een ronde-tafelgesprek over Koning Burger voor. Dan gaan we even goed voor zitten. Maar eerst nog een advies à la Chris. Jij krijgt van mij het boek ‘The Intellectual’ van Steve Fuller. Het beschrijft de noodzaak voor iedere samenleving om intellectuelen te hebben. Dat zijn hoog opgeleide professionals die de common sense regelmatig tarten met vragen, ongewenste vragen. Ik zie wel veel intelligentsia in onze samenleving, maar te weinig intellectuelen. Ik kijk dus uit naar je boekbespreking.
Hartelijke groet,
Pim Breebaart
|
jan 20
|
EK-kandidaten in senaat in discussie
In de Eerste Kamer organiseerde de GroenLinks-fractie vanmiddag haar jaarlijkse open dag. Leden van GroenLinks en andere belangstellenden worden dan in de gelegenheid gesteld om kennis te nemen van de bijzonderheden van de binnenkant en de buitenkant van het Eerste Kamergebouw , dat immers dateert van het midden van de zeventiende eeuw (1655) en sindsdien een hele geschiedenis heeft gekend, waarvan de sporen in het gebouw terug te vinden zijn. De vergaderzaal wordt niet onder reden de mooiste vergaderzaal van het land genoemd, en het is altijd een hele ervaring om er in te zitten en om je heen te kijken.
Vanmiddag was het extra leuk, omdat we naast de gebruikelijke rondleiding de bezoekers ook in de gelegenheid hebben gesteld om kennis te maken met de opvattingen van de GroenLinks-kandidaten voor de nieuw te kiezen Eerste Kamer. Zoals bekend wordt deze eind mei gekozen door de nieuwe provinciale staten, waarvoor we begin maart naar de stembus mogen. Ikzelf kom, samen met collega Diana de Wolff in ieder geval niet terug (we hebben ons niet voor een derde termijn verkiesbaar gesteld, maar er zijn een flink aantal gegadigden en het wordt op het congres van 3 februari nog een spannend agendapunt te worden. Het congres kan kiezen uit mensen als Tof Thissen, Yolan Koster, Arie van der Brand, Goos Minderman, Britta Böhler, Tineke Strik, Herman Meijer, Jan Laurier, Christa Vonkeman en Floris Tas. Je zou ze allemaal een plek in de Kamer gunnen, maar als GroenLinks dezelfde uitslag maakt als op 22 november j.l., dan kunnen er maar vier á vijf van hen de Kamer in. Vrijdagmiddag gingen ze met elkaar in debat, en eigenlijk was het opmerkelijkste dat alle kandidaten meende dat er nog eens goed over de koers van GroenLinks gesproken moest worden. Is Femke met haar vrijzinnigheidsagenda niet te ver voor de troepen uitgelopen? Heeft de politieke leiding de mensen op de werkvloeren van Nederland niet te veel van zich vervreemd? Zijn er geen valser tegenstellingengeschapen tussen oud en jong, insiders en outsiders? De EK-kandidaten zijn er behoorlijk voer verdeeld, maar allen maken zich op om daarover in de partij het debat te gaan voeren. Voor het eerst traden ook de twee kandidaten voor het lijsstrekkerschap Yolan Koster (op de foto in het midden) en Tof Thissen (foto rechts) met elkaar in debat. Debat? Nu ja, erg oneens waren de twee het niet. Yolan, als vice-voorzitter van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling, en Tof, als voorzitter van DIVOSA, zijn beide verzorgingsstaathervormers van beroep. Ze staan vierkant achter de omslag die ook in het GroenLinks-denken is gemaakt om de paradox van de verzorgingsstaat te overwinnen, namelijk dat we af moeten van de afhankelijkheden van zorgarrangementen en deze moeten vervangen voor participatie- en emancipatiemogelijkheden.
Enfin, het congres beslist dus op 3 februari. De komst van Yolan Koster, zwaar gehandicapt wordt in de Kamer overigens met enige zorg tegemoet gezien, want het 17e eeuwse gebouw is bepaald niet ingericht op een dynamische rolstoelganger. Dus Yolan kan al meteen een mooi resultaatje boeken, en een record vestigen: de eerste senator op wielen.
|
jan 16
|
WRR-SER-conferentie over verbinden en verheffen
De Eerste Kamer is drooggevallen. Na de verkiezingen zijn alle spannende onderwerpen in de ijskast gezet door ze controversieel te verklaren, en nu het reces voorbij is prijken er louter lege agenda op de planningslijst. Het wachten is op een nieuw kabinet, dat er eerst moet komen, vervolgens moet gaan werken, dan de Raad van State om advies moet vragen, vervolgens langs de Tweede Kamer moet om tot slot bij de Eerste Kamer te belanden. Voor het zover is zijn we minstens een half jaar verder, en ben ik uit de Kamer verdwenen.
Ikzelf moet nog een paar aardige, niet-controversiële, wetten doen, zoals de wet modernisering waterschap, de grondexploitatiewet en de luchtkwaliteitswet. Die laatste vonden wij (GroenLinks) wel controversieel, maar daarin waren we de enige. Dus daar gaan we de komende maanden nog mee aan de slag. Dat is op zichzelf nog een redelijke klus, maar er zijn EK-collega’s die de komende maanden nog louter duimen draaien.
Vandaag was de eerste vergaderdag na het reces, en op de agenda prijkte alleen de installatie van een nieuw kamerlid. Vandaar dat collega Thissen en ik de gelegenheid aangrepen om het WRR-SER symposium te bezoeken over de toekomst van de Nederlandse verzorgingsstaat. Met als titel: Naar een nieuwe sociale investeringsagenda. De aanleiding was dat zowel de WRR als de SER met een rapport/advies waren gekomen, waarin zij pleiten voor een omslag van de oude verzorgingsstaat naar een nieuwe participatiesamenleving. Of, in termen van de WRR: tot nu toe ging het vooral om ‘verzorgen en verzekeren’, in de nieuwe verzorgingsstaat moet het vooral gaan om ‘verbinden en verheffen’.
Het aardige van dit symposium was vooral gelegen in het tijdstip. Een paar kilometer verderop vergaderde immers de informateur met de partijleiders van CDA, PvdA en ChristenUnie over een nieuw kabinet, en dat is, zo weten wij, driftig op zoek naar een nieuw motto. Het is verre van denkbeeldig dat de SER- en WRR-boodschappen gaan doorklinken in dat motto. Dan gaat het dus om woorden als: participatie, verbinden en vertrouwen. Met een beetje goede wil kan je daar ook partijen aan verbinden, de PvdA met participatie, de ChristenUnie met verbinden, het CDA met vertrouwen. De opkomst was groot, toutes sociaal Nederland was er, maar de inhoud viel uiteindelijk tegen. SER-voorzitter Rinooy Kan deed het voorkomen alsof de omslag in het denken van verzorgen naar participatie een reuzewending was, waar niemand meer tegen is, maar hij vergat te vermelden dat we inmiddels al zo’n tien jaar met de omslag bezig zijn en dat er dus eigenlijk weinig nieuws onder de zon is. Maar goed, hij komt eigenlijk ook pas net kijken in polderland.
Het interessantste waren nog de grafieken die Peter van Lieshout (foto links), de hoofdauteur van het WRR-rapport De verzorgingsstaat herwogen, liet zien. Als je de cijfers sinds 1985 op een rijtje zet, kan je zien dat de beroepsbevolking met een miljoen mensen gestegen is, maar dat tegelijkertijd het kwantum mensen met een uitkeringen mensen die arbeidsongeschikt of ziek zijn al twintig jaar hetzelfde is. Percentueel (op de beroepsbevolking) wordt het wel minder, maar niet qua aantal, dat blijft alle hervormingen ten spijt gelijk. Zeer verhelderend was zijn grafiek met betrekking tot de publieke uitgaven. Sinds 1993 heeft zich in Nederland een relatieve daling qua collectieve uitgaven (geld dat naar de publieke sector gaat) ingezet. Stond Nederland toen in de kopgroep van Europa (na de Scandinavische landen), nu zakken we onder de middenmoot en zijn we percentueel gelijk gekomen met Groot Brittannië. Op zichzelf geen ramp, maar deze terugval vertaalt zich vooral in een terugval in uitgaven voor het onderwijs en de zorg, waarin Nederland inmiddels is terggevallen tot zuideuropese standaarden. Precies op die punten zie je ook dat in dit land de schoen is gaan wringen.
Dit alles overziend komt Van Lieshout tot de conclusie dat we in Nederland op een aantal terreinen goed presteren (arbeidsmarkt, sociale zekerheid), maar op een aantal anderen echt onder maat zijn: onderwijs en kinderopvang. Het laatste decennium hebben we willens en wetens afgezien van het investeren in kinderen. Kinderopvang, vroegtijdig leren, kinderen bij de les brengen, het is allemaal onder de Europese maat. En dat is natuurlijk tragisch, want wie niet in zijn toekomstige generaties investeert, kan het op termijn wel schudden.
Dat zijn ‘prestaties’die interessant genoeg zijn voor een serieuze discussie over een toekomstagenda, maar daar kwam het helaas niet meer van. Bij het verstrijken van de middag verzandde het symposium in weinig interessant gewauwel, of, nauwkeuriger uitgedrukt, misschien op zichzelf nog wel interessante betogen, maar tot veel verder dan goede beleidsvoornemens kwam het toch niet.
Misschien doe ik daar de bijdrage van Hans de Boer (foto rechts), voormalig MKB-
topman, en nu sinds jaar en dag voorzitter van de Taskforce jeugdwerkloosheid, te kort, omdat hij een heel interessant probleem aanstipte, dat helaas niet werd opgepikt. Hij hekelde de ‘Hollandse ziekte’ van beleidspraat, van begrippen verzinnen en dan doctorandussen daar eindeloos over laten reflecteren. Hij zou de begrippen graag verbonden willen zien met actie, en hij constateerde dat die stap vaak niet ‘bedacht’ wordt. Dat is natuurlijk het impliciete verwijt aan de sociale investeringsagenda van de WRR en de SER: is er ook personeel dat in staat en gemotiveerd is om deze uit te voeren? Professionals die verbindingen weten te leggen, die stageplaatsen regelen, die kunnen stimuleren en verheffen? Nee, dus.
Maar goed, dat interessante thema werd verder niet uitgewerkt, zoals wel meer, zodat de middag ondanks een soort peptalk van Ben Verwaaijen, auteur van het flinterdunne VVD-programma en topman van British Telecom, over moeten, kunnen, willen (een praatje dat hij over elk onderwerp, bij elk publiek kan afsteken) een beetje als een nachtkaars uitfladderde. Het is de vraag of de waarnemers van de partijen die nu de regering gaan vormen er zoveel elan aan hebben ontleend. Misschien kunnen ze beter alleen de rapporten lezen, die zijn in hun uitvoerigheid al interessant genoeg.
|
jan 1
|
Ga snel op bezoek bij:
www.eropaf.org
CDA-GroenLinks-
wethoudersmanifest: nog steeds actueel
canon voor modern sociaal werk
Koning Burger
|
jan 1
|
Kijkcijfers 2006: bijna dertigduizend bezoekers!
Hoewel deze website pas twee-en-een-half jaar bestaat is het inmiddels een gewoonte geworden om de bezoeker begin januari op de hoogte te brengen van wat ik altijd maar even de kijkcijfers noem. Dat is uiteraard voor mezelf interessant, maar misschien ook wel voor de bezoekers. Zijn zij de enigen of maken ze deel uit van een gezelschap en hoe groot is dat gezelschap dan?
Welnu, op 31 december 2006 bleef de teller steken op 28.274 bezoekers. Dat is bijna twee keer zo veel als in 2005 toen er net geen 15.000 bezoekers geregistreerd werden. Bij deze aantallen wordt elk bezoek meegeteld. Per maand wordt echter ook het aantal unieke bezoekers geteld, waarbij dubbeltellingen dus zijn uitgesloten. Volgens deze maandtelling heeft www.josvdlans.nl in 2006 20.518 unieke bezoekers getrokken, wat ten opzichte van de 9769 bezoekers van 2005 meer dan een verdubbeling is.
De conclusie is dat 2006 een gestage groei van het aantal bezoekers te zien geeft. Per maand loopt het aantal bezoekers op van ruim 1500 in januari naar meer dan 3000 in de maand november. Als je de jaargrafiek (zie hieronder) bestudeert zie je dat elk jaar een vergelijkbaar verloop kent. Kennelijk zijn de maanden april en november topsurfmaanden die elk jaar opnieuw een piek laten zien, waarna er een lichte daling optreedt. Dat stemt overeen met het gevoel dat deze maanden ook altijd de drukste maanden van het jaar zijn, het maatschappelijk-politieke leven draait in deze maanden op volle toeren.
Wie de kijkcijfers bestudeert, ziet dat er een aantal mijlpalen te noteren vielen. Het aantal bezoekers per dag kwam op 3 april 2006 voor het eerst boven de honderd uit: 129. Ongetwijfeld had dat te maken met het feit dat de Partijraad van GroenLinks op 1 april een onverwachte beslissing nam inzake de kwestie Sam Pormes en menig GroenLinkser wel eens wilde weten wat de Eerste-Kamerfractie daarvan dacht.
In de maand oktober kwam het maandgemiddelde voor wat betreft het aantal bezoekers per dag voor het eerst boven de honderd: 107. Die doorbraak had te maken met extreem hoge dagscores in het weekend van 28 en 29 oktober: 297 op zaterdag en 225 op zondag. Daar valt verder geen verklaring voor te geven. De dagen die daaraan vooraf gingen gebeurde er weinig, dus het kan niet anders zijn dan dat er ergens op het net of in het land naar mijn site is verwezen.
Een andere hoge dagscore trof ik aan op 17 december: 257. De verklaring daarvoor is eenvoudig: die dag trad ik op in Buitenhof over de snelheid waarmee GroenLinks was afgehaakt bij de besprekingen voor een nieuw kabinet. Kennelijk gaan mensen na zo’n uitzending op het internet zoeken.
Kortom: het wordt steeds drukker op deze site. Dat maakt het werken er aan, wat gemiddeld toch al snel een half uurtje per dag kost, er wel zo leuker op. Ben benieuwd of deze groei, die voor een deel een soort autonome internetgroei is (hoe vaker aan de site wordt gewerkt, hoe omvangrijker hij wordt, hoe groter de prioriteit die hij krijgt in zoekmachines, hoe groter de kans dat hij gevonden wordt), in 2007 doorzet.
|
jan 1
|
|
|
Kies een periode:
november 2024 oktober 2024 september 2024 augustus 2024 juli 2024 juni 2024 mei 2024 april 2024 maart 2024 februari 2024 januari 2024 december 2023 november 2023 oktober 2023 september 2023 augustus 2023 juli 2023 juni 2023 mei 2023 april 2023 maart 2023 februari 2023 januari 2023 december 2022 november 2022 oktober 2022 september 2022 augustus 2022 juli 2022 juni 2022 mei 2022 april 2022 maart 2022 februari 2022 januari 2022 december 2021 november 2021 oktober 2021 september 2021 augustus 2021 juli 2021 juni 2021 mei 2021 april 2021 maart 2021 februari 2021 januari 2021 december 2020 november 2020 oktober 2020 september 2020 augustus 2020 juli 2020 juni 2020 mei 2020 april 2020 maart 2020 februari 2020 januari 2020 december 2019 november 2019 oktober 2019 september 2019 augustus 2019 juli 2019 juni 2019 mei 2019 april 2019 maart 2019 februari 2019 januari 2019 december 2018 november 2018 oktober 2018 september 2018 augustus 2018 juli 2018 juni 2018 mei 2018 april 2018 maart 2018 februari 2018 januari 2018 december 2017 november 2017 oktober 2017 september 2017 augustus 2017 juli 2017 juni 2017 mei 2017 april 2017 maart 2017 februari 2017 januari 2017 december 2016 november 2016 oktober 2016 september 2016 augustus 2016 juli 2016 juni 2016 mei 2016 april 2016 maart 2016 februari 2016 januari 2016 december 2015 november 2015 oktober 2015 september 2015 augustus 2015 juli 2015 juni 2015 mei 2015 april 2015 maart 2015 februari 2015 januari 2015 december 2014 november 2014 oktober 2014 september 2014 augustus 2014 juli 2014 juni 2014 mei 2014 april 2014 maart 2014 februari 2014 januari 2014 december 2013 november 2013 oktober 2013 september 2013 augustus 2013 juli 2013 juni 2013 mei 2013 april 2013 maart 2013 februari 2013 januari 2013 december 2012 november 2012 oktober 2012 september 2012 augustus 2012 juli 2012 juni 2012 mei 2012 april 2012 maart 2012 februari 2012 januari 2012 december 2011 november 2011 oktober 2011 september 2011 augustus 2011 juli 2011 juni 2011 mei 2011 april 2011 maart 2011 februari 2011 januari 2011 december 2010 november 2010 oktober 2010 september 2010 augustus 2010 juli 2010 juni 2010 mei 2010 april 2010 maart 2010 februari 2010 januari 2010 december 2009 november 2009 oktober 2009 september 2009 augustus 2009 juli 2009 juni 2009 mei 2009 april 2009 maart 2009 februari 2009 januari 2009 december 2008 november 2008 oktober 2008 september 2008 augustus 2008 juli 2008 juni 2008 mei 2008 april 2008 maart 2008 februari 2008 januari 2008 december 2007 november 2007 oktober 2007 september 2007 augustus 2007 juli 2007 juni 2007 mei 2007 april 2007 maart 2007 februari 2007 januari 2007 december 2006 november 2006 oktober 2006 september 2006 augustus 2006 juli 2006 juni 2006 mei 2006 april 2006 maart 2006 februari 2006 januari 2006 december 2005 november 2005 oktober 2005 september 2005 augustus 2005 juli 2005 juni 2005 mei 2005 april 2005 maart 2005 februari 2005 januari 2005 december 2004 november 2004 oktober 2004 september 2004 augustus 2004 |
|