Jos van der Lans Weblog

JOS VAN DER LANS - WEBLOG / TWITTER

Tijdens mijn politieke carrière als Eerste Kamerlid (1999-2007) was ik een van de eerste politici die in 2004 een eigen - tamelijk primitief - weblog begon. Eerst vooral vanwege mijn politieke activiteiten/meningen, maar in de loop der tijd steeds meer over mijn publicaties en publieke optredens als journalist en publicist. Zo werd het weblog een etalage voor iedereen die op hoogte wilde blijven van mijn gepubliceerde artikelen en columns, van gebeurtenissen waar ik bij ben geweest, van observaties die ik doe, van meningen die in mij opwellen, of van andere persoonlijke wetenswaardigheden.

Het is geen dagboek, maar wel een soort maandboek geworden, waar ik zelf regelmatig in terug blader om nog even na te gaan hoe het ook al weer zat.

weblog - november 2006

nov 30	College social work, professionals en bemoeizorg Ik schat dat er zo�n kleine honderd studenten, medewerkers en docenten zich vanochtend in de Aula van de Hogeschool Leiden hadden verzameld in het kader van de lezingencyclus �Veranderende Samenleving�, die de afdeling �Social Work� dit najaar heeft georganiseerd en waarin tot nu toe klinkende namen als Geert van der Laan, Gerdi Verbeet, Theo Roes Harrie Kunneman en Ren� Diekstra waren opgetreden. Vandaag was het in die prachtige Aula met een giga-groot presentatiescherm mijn beurt om over �Social Work, professionals en bemoeizorg� te praten. Ik vrees altijd van te voren dat al die jonge studenten het niet interessant vinden om mijn geschiedenisles over veranderende professionele bewegingen aan te horen, maar dat valt achteraf altijd weer mee. Het onverbiddelijke geroezemoes dat saaiheid heden ten dage onmiddellijk afstraft, bleef uit en de discussie (of liever het vragenuurtje) het tweede uur was ook zeer onderhoudend. Thema�s als hoe ontsnap je aan de bureaucratie, hoe moet je professionaliteit vorm geven in grote organisaties, wat is outreachend werken, hoe kan je je verzetten tegen de druk van buiten, spreken elke keer weer tot de verbeelding. Elke spreekbeurt maakt weer duidelijk dat mensen behoeften hebben aan andere verhalen, andere perspectieven. De hele powerpoint-presentatie is te downloaden als je hier klikt.
nov 30	Stadhuislezing in Amsterdam op 7 december AANKONDIGING: Niet te missen, de stadhuislezing op 7 december Jos van der Lans, Eerste Kamerlid voor Groen Links, zal op donderdag 7 december de vierde stadhuislezing geven. Van der Lans deinst niet terug voor onorthodoxe uitspraken, zoals over de kloof tussen bestuurders en burgers: �hoe kleiner de kloof, hoe groter het ongenoegen�. Volgens de senator is in Nederland dringend behoefte aan publieke leiders. Marijke Vos over �offensief besturen� De thematiek die Van der Lans aansnijdt is dezelfde als waarop het veranderingsprogramma �Beter presteren voor Amsterdam� is gebaseerd. Bestuurders en ambtenaren moeten de deur uit, naar de problemen toe, erop af. In vervolg op de lezing van Van der Lans, zal wethouder Marijke Vos vertellen hoe zij �offensief bestuurt� en wat dat betekent voor de medewerkers. Welke verwachtingen heeft zij van ons? Datum: donderdag 7 december Tijdstip: 14.45 uur - 17.00 uur Locatie: Stadhuis, Boekmanzaal Aanmelden: stadhuislezingen@bda.amste rdam.nl
nov 29	Minisymposium over aanbesteden Een op de vijf aanbestedingen in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning eindigt in een kort geding voor de rechtbank. Dat meldt althans vandaag de site www.gemeente.nu. In Rotterdam spreekt men al smalend over WMO, de Wet Massaal Ontslag. Het bizarre is dat in het wetgevingsproces, zeg maar de drie jaar dat in Den Haag gediscussieerd is over de WMO, er nauwelijks over de gevolgen en effecten van deze nieuwe vormen van aansturing is gesproken. Het ging over rechten van burgers, over aanspraken, over compensatie, maar dat er tegelijkertijd een gunningtechnologie werd ingevoerd die als een olifant door een porseleinkast zou gaan razen, dat realiseerde zich niemand. Inmiddels worden er overal bestekken getekend, en wordt in de publieke sector alles �openbaar aanbesteed�. Kijk voor de grap maar eens op: http://www.aanbestedingenonline.nl/. Zeker, de organisatie- en adviesbureaus spinnen er garen bij, maar op de werkvloer, en vooral onder professionals met een lage beroepsstatus, zoals in de thuiszorg, slaat de onzekerheid toe. Want er vallen thuiszorginstellingen buiten de boot omdat hun basisprijs van � 21,50 per uur, een paar euro lager is dan die van een nieuwkomer op de markt. Dat die basisprijs misschien wat te maken heeft met het vasthouden van goed personeel, met het betalen van ervaring, dat lijkt er allemaal niet zo veel toe te doen. Dat is zeer een bizarre ontwikkeling, die ik mezelf ook kan verwijten want ik was weliswaar als Kamerlid geen woordvoerder over de WMO, ik volgde het wel van nabij en heb mij nooit gerealiseerd dat de Wet op zo�n korte termijn tot dit gekkenhuis zou leiden. Zonder dat ik er verder nog veel aan kan doen, was ik daarom wel blij dat ik vandaag op een minisymposium over het aanbesteden in welzijnswerk en vluchtelingenwerk ter gelegenheid van het afscheid van Lineke Maat (foto hieronder) als adjunct- directeur van Vluchtelingenwerk Midden Nederland voor een gehoor vban zo'n vijftig mensen in de gelegenheid werd gesteld om al mijn gal over deze aanbestedingshausse te spuien en - samen met Lineke - de vraag te beantwoorden hoe bestuurders en welzijnsorganisaties zich daar tegen kunnen wapenen. Bestuurders moeten zich goed realiseren dat ze niet alle verhalen tegelijkertijd kunnen vertellen. Ze kunnen niet gepassioneerd over buurtgericht werken spreken en de instellingen die daar kennis over hebben als wisseldiensten inzetten. We kunnen niet pleiten voor kleinschaligheid en outreachend werken en tegelijkertijd instellingen in een positie dwingen dat ze wel naar een grotere schaal moeten groeien omdat ze anders in aanbestedingsprocedures te kwetsbaar worden. Niet al die beleidsverhalen passen in een register, en het lijkt mij goed dat we dat de komende jaren maar eens heel goed duidelijk moeten maken. Je kunt de powerpoint-presentatie nog eens bekijken als je hier klikt.
nov 28	SP-dag in de Eerste Kamer Vandaag was het SP-dag in de Eerste Kamer. Niet alleen liepen de SP- senatoren met een brede glimlach nog na te gieten van hun monsteroverwinning, daarnaast mochten ze van alle andere senatoren de gelukwensen in ontvangst nemen. In de wandelgang werd er vervolgens druk gespeculeerd of de SP regeringsrijp zou zijn, en of een coalitie CDA-PvdA- SP tot de mogelijkheden zou behoren. Daarover verschillen de meningen, dat zal niemand verbazen. Verder leven de senatoren tussen hoop (links) en vrees (rechts). En heeft niemand een idee hoe het zal aflopen. Ondertussen ontstond er nog even spanning of vandaag al bekend zou worden dat de huurplannen van Dekker controversieel zouden worden verklaard, en dus wel eens afgeschoten zouden kunnen worden. Minister Winsemius had een brandbrief bezorgd dat deze plannen per se aangenomen moesten worden, waarmee hij nog eens de regeringspartijen onder druk zette om vooral hun poot stijf te houden. Het is heel onwaarschijnlijk dat dat gebeurt, maar helaas moeten de huurders in Nederland tot volgende week wachten om daar zekerheid over te krijgen. Vandaag werd er alleen een inventarisatie gemaakt van wetsontwerpen die mogelijkerwijs controversieel verkaard kunnen worden. Daar staan de twee huurwetten bovenaan de lijst. Maar volgende week valt dus pas het definitieve besluit. De Eerste Kamer is, zoals bekend, ook het werkterrein van de informateur, die de hele dag door bezoek krijgt van de relevante politieke hoofdrolspelers die door cameraploegen en gillende schoolmeisjes voor de deur van de Eerste kamer worden opgewacht. De meeste belangstelling ging vandaag uit naar een glunderende Jan Marijnissen die zich trots liet fotograferen met iedereen die maar het hem op foto wilde. En tenslotte namen we afscheid van SP-senator Ronald van Raak die als nummer 7 op de SP-lijst de overstap naar de overkant maakt. Op de foto rechts spreekt Kamer- voorzitter Yvonne Timmerman hem toe. Ronald was een van de jongste senatoren en hij ging de discussie nooit uit de weg. De laatste jaren ontpopte hij zich als hoofd van het Wetenschappelijk Bureau van de SP als ��n van de nieuwe SP-ideologen. Enthousiast, aanhoudend, gedreven en koersvast, dat zijn energieke typeringen die bij hem horen. Een senator die leven in de bouwerij veroorzaakte, dat kan niet iedere collega hem nazeggen. Hopelijk maakt hij ook als Tweede Kamerlid furore.
nov 23	MEE gaat EROPAF MEE is de organisatie die ondersteuning biedt aan mensen mensen met een handicap, ontwikkelingsachterstand, functiebeperking of chronische ziekte. MEE heeft in alle regio�s van het land vestigingen. Zo ook in Amsterdam, waar sprake is van MEE Amstel en Zaan. Voor meer informatie: www.meeaz.nl/. Voor deze MEE-organisatie, met vestigingen in Amsterdam, Zaandstad en Purmerend, mocht ik vandaag de begeleiding verzorgen van een visiebijeenkomst over outreachend werken. Het was een kleine tournee, want samen met voorzitter Ruud Koolen (hoofdredacteur Zorgvisie) verzorgden we een voorstelling zowel in Amsterdam als een paar uur later in Zaandam. En het was erg leuk om te doen, want elke keer levert de vraag of je als hulpverlener nu eigenlijk wel ongevraagd mag aanbellen prachtige discussies op. Op het MEE-intranet plaatste Liza Daane, die de bijeenkomsten namens MEE organiseerde het volgende bericht: Er op af. Zo schetste spreker Jos van der Lans de hulpverleningsopvatting die steeds meer opgeld doet de laatste jaren. Persoonlijk contact in de hulpverlening, kweken van een vertrouwensband moet voorkomen dat mensen die bang zijn om hulp te accepteren, maar met wie wel degelijk van alles aan de hand is, tussen wal en schip raken. Het is een logische tegenreactie op de hulpverleningscultuur van �afzijdigheid�, die in de tachtiger jaren onstond uit angst voor bevoogding en angst voor �aanbodgerichtheid� van de hulpverlener. �Wij leven in een cultuur waarin wij ons niet meer met elkaar bemoeien en aan de andere kant bang zijn om hulp te vragen�. Klik hier voor de rest van zijn presentatie. Smeerolie Aan de hand van een casus met 5 handelingsscenario�s konden consulenten zichzelf �scoren�: hoe ver ga ik in outreachend werken? Het scenario waarin de consulent aanbelt bij de klant, als de consulent toch daar in de buurt is, riep de meeste weerstand op. Vaak met het argument van privacyschending en �de klant vraagt er toch niet om dat jij hem komt vertellen wat er niet goed gaat�. Van der Lans voerde echter aan dat je huisbezoeken ook kan opvatten als een teken van interesse, van belangstelling. De smeerolie om situaties waarbij iemand is vastgelopen, weer in beweging te krijgen. Durven uitproberen Outreachend werken vraagt volgens Van der Lans om risico�s durven nemen en meer ruimte voor inituitie, durven uitproberen. Staat dat haaks op meer declarabele uren moeten maken? Outreachend werken vraagt tempo en doorpakken, om erger te voorkomen. Preventief werken past bij de visie van MEE. Of dat gaat �schuren� met de beschikbare tijd is ook een kwestie van uitproberen. Krentebollen Aan het eind van de discussie in Amsterdam schetste consulent Paul Houweling ons een knap staaltje van outreachend �n buurtgericht werken. Hij trof een oudere, verstandelijk gehandicapte mijnheer aan in een vervuild huis met misschien wel honderd beschimmelde krentebollen. Na drie keer langskomen had Paul hem eindelijk zover dat hij meeging een kopje koffie drinken in het dienstencentrum even verderop. Hij kwam weer onder de mensen. Dat was het begin van een meer menswaardiger leven. En daar doen we het toch voor? De circa 50 deelnemers aan de visiebijeenkomsten in Amsterdam en Zaandam waardeerden de bijeenkomsten met een 7,7.
nov 21	EK gaat akkoord in met BEW en Splitsingswet De plusvariant van de Wet Bevordering Eigen Woningbezit (zie weblog gisteren) is er vandaag door de Eerste Kamer heen gekomen, met alleen de stemmen van de SP tegen. Daarmee ligt er een wet die het staters met een laag inkomen mogelijk moet maken een woning te komen. Jaarlijks staat de regeling open voor zo�n vijfhonderd mensen. De Kamer heeft er nog een schepje bovenop gedaan door er voor te zorgen dat de regeling zich gaat uitstrekken tot allerlei zogenaamde tussenvormen, die in het gebied liggen tussen huren en kopen. Dat wilde de Eerste Kamer zes jaar geleden bij de eerste BEW-wet, daar is niks van gekomen en vandaag hebben we de toezegging van Pieter Winsemius losgepeuterd dat het nu gaat gebeuren. Daar moet wel een AMvB voor geslagen worden, zoals dat in het Haagse jargon heet, maar het gaat gebeuren. Eindelijk. Op de foto links boven worden de initiatiefnemers Verdaas (PvdA), Van Bochove (CDA) en Hofstra (VVD) gefeliciteerd. Overigens rondde de Eerste Kamer vandaag ook nog het debat af over de Splitsingswet door de vorige week ingediende motie met algemene stemmen aan te nemen en vervolgens de wet te aanvaarden. Daarmee hangt het Zwaard van Damocles boven bedrijven als NUON en Essent waarmee voorkomen kan worden dat deze bedrijven riskante commerci�le avonturen in het buitenland kunnen aangaan met het elektriciteitsnet als onderpand. Dat maakt de Splitsingswet vanaf vandaag onmogelijk. En dat is een heel verstandig besluit, waar op de foto minister Wijn mee gefeliciteerd wordt door VVD-woordvoerder Ketting.
nov 20	Volle agenda Eerste Kamer De Eerste Kamer heeft pal voor de verkiezingen nog een volle agenda af te werken. Nu het kabinet nog twee dagen missionair is, moeten er nog een paar wetten doorheen. De Wet Werk en Winst bijvoorbeeld, een pronkstukje van Zalm, waarin ondernemers gedouceerd worden. Vanavond begon de Kamer aan de bespreking en voor ons nieuwbakken fractielid Goos Minderman betekende dat meteen zijn maidenspeech (foto links boven). Met de daarbij horende felicitaties (boven rechts). Op de valreep behandelt de Kamer ook nog een initiatiefwet van de Tweede Kamerleden Hofstra (VVD), Van Bochove (CDA) en Verdaad (PvdA). Eigenlijk was dat Adri Duivestein, maar Adri is zoals bekend als wethouder naar Almere vertrokken en kon de wet daardoor niet afmaken. Co Verdaas vervangt hem. De wet is een nieuwe, uitgebreidere variant van de eerdere initiatiefwet Bevordering Eigen Woningbezit (BEW), die in 2000 is aangenomen, maar door de sterk gestegen verkoopprijzen van woningen geen succes is geworden. De bedoeling van de BEW is om starters met een relatief laag inkomen aan de hand van een koopsubsidie in staat te stellen een huis te kopen. Bij de vorige wet, zes jaar geleden, toonde de Eerste Kamer zich erg kritisch, omdat zij aan zag komen dat veel mensen met lage inkomens toch de stap niet zouden durven te maken. Waarom stimuleer je niet meteen allerlei varianten tussen koop en huren (Maatschappelijk gebonden Eigendom, Koop Garant, Verzekerd Kopen, etcetera) - was toen de vraag. Daar voelden de initiatiefnemers niks voor, waarna ze een motie van de Kamer aan hun broek kregen. Daar is - zo blijkt zes jaar later - niks mee gebeurd. Zeer tegen het zere been van de Eerste Kamer, die vanavond een woordvoerder in de strijd bracht (Margriet Meindertsma van de PvdA-fractie) om duidelijk te maken dat er nu eindelijk werk gemaakt moet worden van de vergroting van de keuzevrijheid van mensen met lage inkomens. Dat tot ongenoegen van eerste initiatiefnemer Adri Duivestein die het daar totaal niet mee eens is en dat na afloop in de wandelgangen duidelijk liet blijken. Dat was zes jaar geleden het probleem en dat is het nu nog steeds. Op de foto rechts spreken de twee kemphanen Meindertsma (rechts) en Duivestein (midden) met minister Winsemus (rechts) die inmiddels een mooie AMvB-oplossing in de maak heeft. Op de foto links zitten de initiatiefnemers achter de regeringstafel in de Eerste Kmaer. Half zichtbaar links zit minister Winsemius,daarnaast Van Bochove, de vrouw in het midden is een VROM- ambtenaar die het initiatief onderteunt, daarnaast zit Hofstra, vervolgens Verdaas, en tenslotte nog een VROM-ondersteuner. Morgen valt het besluit.
nov 18	Met de GroenLinks-bus van Utrecht naar Tilburg 13.16 uur Zo'n bus geeft meteen een schoolreisjes-gevoel. De stemming zit er meteen in. Er worden grappen gemaakt en alle verkeizingsprograma's op de televisie worden doorgenomen. Femke bij Pouw en Witteman, Femke bij Willem Wartaal, ik realiseer me dat ik eigenlijk alles mis. Maar in Utrecht waar we beginnen zit de stemming er goed in. Er schijnt een zonnetje en op het Sint Jans-kerkhof parkeren we de bus bij het podium dat er al klaar staat. Er hopen zich zo'n vijftig Utrechtenaren op rondom het podium en als Femke op het podium verschijnt volgen de vragen vanzelf. Over het milieu, over het verschil met D66, met de SP, en Femke geeft frisse en overtuigende antworden. Je merkt niet dat ze dit theaterprogramma al weken afdraait. Er ligt vuur in haar stem. Het leukste zijn nd ekleine onderonsjes, met twee scholieren die een werkstuk moeten maken en met een digitaal cameraatje een interviewtje doen, de handtekeningjagers die met een affiche komen 'voor hun moeder'. Als we bijna klaar zijn verschijnt ineens Jan marijnissen ten tonele. Hij voert twee straten verder met zijn soepkarakvaan campagne. Femke en Jan hebben even een links onderonsje, onder het geklik van de vele camera's, waarna blijkt dat Wouter Bos nog niet erg happig heeft gereageerd op Femke's voorstel om links nog voor de verkezingen bijeen te brengen. Na Utrecht vertrekt de bus naar Tilburg, waar we in het centrum campagne gaan voeren. Er is koffie, alles is in de puntjes verzorgd in deze speciale aardgasbus, er is een heus computercentrum met alle mogelijke internetverbindingen waar ik dit bericht nu post. Straks meer, nu ga ik weer folders uitdelen.
nov 18	Tilburg: here we come 15.15 uur Vol verwachting klopt het hart van de Tilburgers. Je kunt de nieuwsgierigheid van de gezichten aflezen als de GroenLinks- campagnebus de Heuvel, het centrale plein van de Tilburgse binnenstad, oprijdt. Een flinke hoeveelheid mensen staat te wachten. Op Femke natuurlijk. En de teleurstelling is zichtbaar als ik als eerste de bus uitkom, die snuiter kennen ze niet. Maar als even later ook Femke ten tonele verschijnt, klinkt er een warm applausje op. Ik blijf dat raar vinden, persoonlijk klap ik pas voor een politicus als hij/zij wat gezegd heeft wat me bevalt. Maar tegenwoordig zijn de lijsttrekkers vooral ook celebrities, idols. Waar je handtekeningen van kunt krijgen, die boekjes signeren. Het hoort er allemaal bij. In Utrecht voltrekt zich dezelfde �voorstelling�als in Utrecht, met dien verstande dat in Tilburg geopend wordt met een plaatselijke kunstenares Karin Bruers die een geweldig sociaal sofa-plan heeft gelanceerd. Hou op met al dat gelul over onveiligheid, zet gewoon banken en sofa's neer, maak ontmoeting en gesprekken mogelijk. Daarmee had ze meteen mijn hart gestolen, want ik ben al jaren met een studie bezig naar de �Banken van Nederland�, waaruit toch vooral de conclusie getrokken kan worden dat het met de positie van de bank in de openbare ruimte over het algemeen zeer droevig is gesteld. Het lijkt er een beetje op dat alles wordt ingericht, en als het klaar is, dat er dan nog iemand bedenkt, god: er moeten ook nog bankjes bij, waarna deze zo over de ruimte worden versnipperd, dat ze als eenzaam straatmeubilair eerder in de weg lijken te staan, dan dat ze uitnodigen voor een moment van rust en een onderling contact. In Tilburg gaan ze daar dus een einde aan maken. Geweldig. Na haar pleidooi voert, de cabaretier Vincent Bijlo het woord (�na de verkiezingen komt Pechtold een kiezer tegen die enthousiast meldt dat hij op hem heeft gestemd. Antwoord Pechtold: goh, was jij dat!�) en dan is de floor voor Kathalijne Buitenweg (presentatie) en Femke Halsema, die de vragen uit het publiek steeds zo weet te pareren dat ze ondertussen zo�n beetje alle speerpunten uit het GroenLinks-programma behandelt. Groen, rechtvaardig en tolerant. Ze staat er inderdaad als een volleerd lijsttrekker. Mijn taak is ondertussen affiches uitdelen aan Tilburgenaren. Dat is een gemakkelijke klus, zeker als ik er bij meld dat Femke ze van een handtekening voorziet, ben ik er zo vijftig kwijt. Daarna word ik geacht als Kamerlid nog met het publiek in discussie te treden. Er schudt een man aan mijn mouw met allerlei vragen over de financi�le houdbaarheid van het GroenLinks-programmapunt dat de uitkeringen er 10 procent bij krijgen. Dat soort vragen weet ik nooit precies, maar ik heb net Femke aan het werk gezien dus ik begin een heel verhaal over solidariteit en zwaarste lasten op de sterkste schouders. Maar mijn Tilburger is niet tevreden en begint een bespiegeling over de staat van de Nederlandse financi�n die mij boven de pet gaat, maar gelukkig word ik gered door Kathalijne Buitenweg die mij meldt dat we toch echt naar het station moeten, want dat we anders de trein naar Amsterdam missen. Gelukkig heeft mijn Tilburger daar alle begrip voor, en als ik met Kathalijne wegloop roept hij me nog na: mijn stem heb je. Best wel leuk, campagne voeren, zeg ik tegen Kathalijne als de Heuvel achter ons laten en de trein op zoeken die ons om 19.30 in Amsterdam afzet.
nov 16	Geen onvertogen woord Ik ben eindelijk op een Aedes-congres geweest. Ik was te laat, trof een tamelijk uitgestorven schouwburg in Apeldoorn, maar nadat ik twee deuren had geopend stond ik ineens in een bomvolle zaal met zo�n zeshonderd man (en enige tientallen vrouwen) erin. Dat viel niet tegen, netzomin als de discussie onder leiding van Felix Rottenburg. Dus dit is Aedes. Een uurtje later deed ik waarvoor ik gekomen was. Ik zat in een zaaltje in een panel voor een gehoor van zo�n zestig man (+25 vrouwen) en ik sprak met twee andere panelleden over intern toezicht. En dan met name over het toezien op maatschappelijke prestaties. We deden ons woordje, de zaal deed een duit in het zakje. Het was gezellig. Er viel geen onvertogen woord. Ja, een commissaris waagde het even om te zeggen dat de corporaties niet weten wat ze met het geld moeten doen, maar daar ging een andere commissaris overheen met een verhaal dat zij wel wisten wat ze met het geld deden., waarna we in lieve vrede doorsudderden. Toen ik de Apeldoornse schouwburg verliet, dacht ik: dit is Aedes, geen onvertogen woord. Want er is natuurlijk van alles mis met nogal wat Raden van Commissarissen: ze stuntelen met de salari�ring van hun bestuurders, ze sanctioneren behoudzucht en overbodige voorzichtigheid, ze houden een sfeer van oude jongens krentenbrood in stand door ondoorzichtige vormen van zelfselectie via een middeleeuws systeem van co�ptatie, ze drinken een glas en prikken een vork. De goede niet te na gesproken natuurlijk. Maar daar lezen we eerder wat over in de krant, dan dat we er in eigen kring een woord aan vuil maken. Geen onvertogen woord. Elkaar de maat nemen is moeilijk. Ongezellig ook. Waarschijnlijk is dat de zwakte van Aedes. Of misschien wel de kracht.
nov 14	EK gaat na motie splitsingswet aannemen Het debat over de splitsingswet vandaag in de Eerste Kamer was enerverend. De meeste facties waren kritisch, maar niemand - op de SP na - wilde de wet nu verwerpen. De wet biedt immers een bescherming van de publieke netten tegen al te wilde buitenlandse avonturen van Nederlandse energiebedrijven als NUON en Essent, die maar al te graag de internationale markt op willen met het Nederlandse net (dat zij bezitten) als onderpand. Waarbij de Nederlandse staat de rekening krijgt gepresenteerd als het misgaat. Die impliciete consensus leidde in de loop van de dag tot een door het CDA en de PvdA gecomponeerde en zeer doortimmerde motie waarin de splitsing wordt geconditioneerd. Uitstel zonder afstel. Splitsing hangt na aanname van de wet als een zwaard van Damocles boven de geintegreerde energiebedrijven. Ze hoeven niet te splitsen, maar als ze ook maar een beetje knoeien met het net dan valt de bijl en is splitsing onvermijdelijk. Ook mijn 'Europa-probleem' (zie gisteren) wordt met deze motie, die ik mede heb ondertekend, voor een belangrijk deel opgelost. Klik voor de tekst van de motie hier. Toen minister Wijn de motie in de avonduren dankbaar omarmde was de koers verder snel gelopen. Uiteindelijk was alleen de SP tegen. Kijk voor meer informatie op: www.splitsingsdebat.nl Klik voor mijn bijdrage aan dit debat in de Eerste Kamer hier. Foto's Bart Willemsen. Zie: www.castelcommunicatie.nl
nov 13	Telegraaf meldt dat huurbeleid op de tocht staat Het duurt altijd even voordat kranten merken dat er nieuws te halen is uit de Eerste Kamer. Maar de wakkere krant van Nederland deed gisteren haar naam enigszins eer aan door een ANP-bericht over het besluit van de Eerste Kamer om het huurbeleid na de vekiezingen te behandelen over te nemen. Klik voor de tekst hier .
nov 13	Politiek gevecht rond opknippen energiereuzen Volkskant ACHTERGROND Van onze verslaggevers Douwe Douwes, Xander van Uffelen AMSTERDAM/DEN HAAG - De Eerste Kamer buigt zich dinsdag over de opsplitsing van de energiebedrijven. Voor- en tegenstanders van dit beladen wetsvoorstel zetten alle middelen in om hun gelijk aan te tonen. Voor de Rotterdamse rechtbank diende vorige week maandag een ogenschijnlijk onbeduidende zaak. Energiebedrijf Eneco klaagde in een kort geding concurrent Oxxio aan. Het Rotterdamse stroombedrijf eiste dat Oxxio een rapport vrij gaf waaruit zou blijken dat de gevestigde energiebedrijven misbruik maken van hun monopoliepositie. Bedrijven als Nuon, Essent en Eneco zouden hun monopoliewinsten inzetten om concurrenten als Oxxio met prijsdumping de voet dwars te zetten. Met het geheime rapport in de hand verkondigde topman Erik de Heus van Oxxio in september dat bedrijven als Eneco �winsten doorsluizen naar hun commerci�le divisies om barri�res op te werpen voor concurrenten.� Voor De Heus is deze praktijk het ultieme bewijs dat de overheid als de wiedeweerga het monopolie op energietransport moet weghalen bij de gevestigde energiebedrijven. Het kabinet is dat ook van plan door de energiebedrijven op te knippen. Eneco, dat zich fel verzet tegen opsplitsing, noemt de uitspraken van De Heus smaad. Het bedrijf eiste maandag inzage in het rapport, om aan te tonen dat Oxxio onwaarheden rondbazuint. De uitspraak volgt over ruim een week. Het tafereel in de rechtbank is exemplarisch voor het gevecht dat zich de afgelopen drie jaar heeft ontrold rond het wetsvoorstel van splitsing van energiebedrijven. Dit wetsvoorstel, dat vandaag en morgen behandeld wordt in de Eerste Kamer, beoogt een strikte scheiding tussen het netwerk van stroom- en gasleidingen (waarop energiebedrijven een monopolie bezitten) en de commerci�le tak van stroomopwekking en energieverkoop. De senatoren die zich dinsdag over de verplichte splitsing van energiebedrijven buigen, hebben heel wat huiswerk meegekregen. Over het wetsvoorstel zijn alleen al op de website van het ministerie van Economische zaken 52 Kamerstukken, 11 persberichten en v4 onderzoeken te lezen. Een hels karwei. Door deze brij aan informatie zetten zowel voorstanders als tegenstanders van splitsing alles op alles om de hun welgevallige rapporten en zienswijzen onder de aandacht te brengen en zo de beeldvorming een handje te helpen. Met suggesties, halve waarheden en selectief citeren uit rapporten wordt geprobeerd de publieke opinie en daarmee de parlementari�rs te be�nvloeden. De Heus, voorstander van splitsing, weet bijvoorbeeld zeker dat de beoogde fusie tussen Essent en Nuon bedoeld is om de splitsingswet van tafel te vegen. De twee energiebedrijven, die zolang de handtekeningen niet zijn gezet een spreekverbod hebben, kunnen dit verhaal lastig ontzenuwen. De tegenstanders van energiebedrijven pogen vooral met een combinatie van ludieke acties, pittige lobbybrieven en stille diplomatie hun betoog kracht bij te zetten. Werknemers uit de energiesector dreigden bijvoorbeeld het licht uit te draaien bij een voetbalwedstrijd van Oranje, branchevereniging Energiened schrijft brief na brief aan Kamer en kabinet, en de directeuren van de vier energiebedrijven probeerden zo onzichtbaar mogelijk gesprekken te voeren met minister Wijn van Economische Zaken; gesprekken die niet tot zichtbare resultaten leidden. Achter de schermen van het politieke bedrijf zijn lobbyisten druk bezig de beeldvorming te sturen. De voorstanders van splitsing weten bijvoorbeeld zeker dat toezichthouder DTe binnenkort een rapport publiceert waaruit �blijkt� dat Essent en consorten hun machtspositie misbruiken. Een bewering die bij DTe niet valt te controleren. De tegenstanders van splitsing wijzen vooral op inconsequenties in de onderbouwing van het wetsvoorstel, in de hoop aan het inhoudelijke debat een nieuwe zwengel te geven. Een voorbeeld daarvan is de wijze waarop minister Wijn in zijn recentste brief aan de Kamer een rapport van het Centraal Planbureau (CPB) gebruikt. Het CPB constateerde in het voorjaar dat splitsing van energiebedrijven onder bepaalde voorwaarden (zoals privatisering en meer lokale opwekking van stroom) in totaal 1 miljard euro aan welvaartswinst oplevert. In een recente wetenschappelijke publicatie schrijft de auteur echter dat het effect van splitsing �onduidelijk� is. Desondanks schrijft Wijn eind oktober aan de senaat dat het CPB het welvaartseffect op 1 miljard becijfert. De CPB-onderzoeker Machiel Mulder wil geen commentaar geven op het gebruik van zijn conclusies. �In zijn algemeenheid kan ik wel zeggen dat het niet verstandig is er een scenario uit te lichten en dat als waarheid te presenteren.� De vier energiebedrijven laten zich ook niet onbetuigd en benadrukken dat zij niet langer privatisering nastreven, terwijl er nog steeds enkele aandeelhouders zijn die wel van hun stukken afwillen. In dit sterk gepolitiseerde klimaat moeten de 75 leden van de Eerste Kamer zich vandaag en morgen uitspreken. De vraag is of het zover zal komen. Een aantal senatoren houdt rekening met het volgende scenario. Nadat de plenaire behandeling is begonnen vraagt het Eerste-Kamerlid Sylvester van de PvdA � geen groot voorstander van het wetsvoorstel � een nieuwe schriftelijke ronde aan, waarmee minister Wijn van Economische Zaken zonder al te veel morren instemt. Op die manier wordt de behandeling van de zeer omstreden wet over de verkiezingen getild, tot controversieel onderwerp benoemd, en overgelaten aan een nieuw kabinet. Mocht het morgen toch tot uitstel komen, dan is de toekomst van de Splitsingswet onzeker. Ongeacht wie na 22 november de formatieonderhandelingen gaan voeren, het politieke tij is in het nadeel van de wet gekeerd. �Niemand houdt er meer van, behalve de echte liberalen�, zegt senator Tiny Kox van de SP. Zijn partij was ook in de Tweede Kamer al tegenstander van de wet, omdat de socialisten vinden dat de energievoorziening een overheidstaak is. Dit alles tot grote spijt van senator Niek Ketting van de VVD. Ketting, die lang werkzaam was in de energiesector, wijst op de tweede doelstelling van de Splitsingswet. Een netwerk dat voor de meerderheid in handen van de overheid is, maakt het nieuwe toetreders makkelijker. �U weet hoe het de laatste tijd met de energietarieven is gegaan�, zegt hij. �Het is treurig hoe weinig het belang van de klanten in deze hele discussie wordt genoemd.�
nov 13	Eerste Kamer begint aan splitsingswet Joop Wijn, minister van Economische Zaken, vertrouwde mij vlak voor het begin van het debat over de splitsingswet toe, dat hij zich nog nooit zo onzeker had gevoeld over de afloop van een debat. En ik denk dat hij dat meende, want hij zit vooral met zijn eigen CDA-fractie in de senaat in zijn maag, vindt de PvdA min of meer tegenover zich, en heeft op voorhand dus onvoldoende steun om de erfenis van Brinkhorst door het parlement te loodsen. En het was bij het begin van het debat onduidelijk wat er moest gebeuren om die steun wel te krijgen. Vandaar Wijns onzekerheid. Wat dat betreft waren de bespiegelingen die alle fracties afstoken niet veel meer dan verkennende bewegingen en zag je de fractieleiders van CDA en PvdA al door de wandelgangen marcheren om op zoek te gaan naar oplossingen. Het CDA wil zijn minister niet laten vallen, de PvdA heeft in Tweede Kamerlid Ferd Crone een warm voorstander van de splitsingswet. Dat geldt ook voor GroenLinks dat in zijn Tweede Kamer-lid Kees Vendrik een warm pleitbezorger kent van de gedwongen splitsing. Dat heeft mij er namens de Eerste Kamerfractie van GroenLinks er nooit van weerhouden om kritisch te zijn, waarbij ik vooral het feit dat Nederland iets doet wat elders in Europa niet gebeurt als iets vreemds ervaar. Op dat punt heeft Kees Vendrik mij ook nooit kunnen overtuigen. Vandaar de volgende passage uit mijn inbreng van vanavond: De eerste onduidelijkheid betreft de Europese context. Er worden door de regering in feite twee verhalen over deze wet verteld. Het eerste is een Europees verhaal: dat gaat over de onvermijdelijke ontwikkeling van een Noordwest-Europese markt, waar de Nederlandse markt in op zal gaan. Op de volgende pagina wordt echter een specifiek Nederlands verhaal verteld: dan gaat het niet meer over een gelijk level playing field of al die andere argumenten die altijd bij het cre�ren van Europese markten horen, maar dan gaat het ineens over het feit dat de voorgestelde splitsing niet een Europese maar een op zichzelf staande Nederlandse aangelegenheid is die op basis van onze eigen afwegingen gemaakt moet worden. Dan lijkt die Europese markt waar we naar toe moeten ineens vergeten en is splitsing goed voor de Nederlandse afnemers. Punt. Mijn fractie heeft dat vanaf het begin van de behandeling in deze Kamer een vreemde redenering gevonden. Er komt een Noordwest-Europese markt, maar Nederland gaat nu even zijn eigen gang. Die twee constateringen heb ik nooit bij elkaar kunnen krijgen en ik moet zeggen dat de regering mijn fractie ook na herhaald vragen op dit punt heeft kunnen overtuigen. Wij stappen ineens op redeneringen over waar we bij andere markten niet eens aan zouden beginnen. . Het heeft toch iets vreemd dat wij meewerken aan een situatie dat een West-Europees ge�ntegreerd bedrijf (met al zijn kapitaalvoordelen uit het netwerk en zijn kruissubsidiemogelijkheden) dadelijk de afgesplitste commerci�le delen van de NUON of Essent kan opkopen. Wat wij hier voor die bedrijven onmogelijk maken mogen anderen wel. Dan zou er op zijn minst in Europa, als daar op termijn algehele splitsing wordt nagestreefd, sprake moeten zijn van een soort beschermingsconstructie, die het ge�ntegreerde bedrijven verbiedt om gesplitste bedrijven op te kopen. Maar zo�n constructie is er niet, de vraag is ook of die er komt. Sterker, het is volkomen onduidelijk hoe het toezicht nu hierop nog geregeld is. Is dat de Nederlandse toezichthouder? En wat is in dit verband aanmerkelijke marktmacht? . Met andere woorden: het Nederlandse splitsingsbesluit en de Noordwest-Europese markt horen wel degelijk in een verhaal thuis, maar dat verhaal is nog lang niet af. En dan kan je je toch re�le vragen stellen of nu splitsen dan wel zo�n verstandige optie is. Daarvoor moet veel meer Europese duidelijkheid komen. . Deze Europese context wordt wel een belangrijk punt in de vervolgdiscussie morgen. Je zou kunnen bedenken dat we splitsen op voorwaarde dat dit soort zaken in Europa goed geregeld zijn. De facto is dat dan een paar jaar uitstel. Of dat er ook van komt was nog onduidelijk. De PvdA-woordvoerder en fractievoorzitter verdwenen met Wijn in een apart kamertje (een echt ouderwets achterkamertje) en de resultaten daarvan zullen later nog wel met het CDA zijn besproken, maar toen zat ik al in de trein naar huis. Morgen verder, waarbij de volgende opties aan de orde zijn: uitstel (dan beslist een volgend kabinet), een geconditioneerd ja (waar het CDA op afkoerst en de PvdA en GroenLinks wellicht voor te vinden zijn, of een afwijzing, wat het minst waarschijnlijk is. Kortom: morgen verder. Klik voor mijn volledige inbreng van vanavond hier.
nov 10	Oratie Evelien Tonkens Publieke moraal: werk in uitvoering. Burgerschap in een pluriforme, dynamische samenleving. Dat was de titel van de oratie waarmee Evelien Tonkens vandaag het hoogleraarsambt openlijk aanvaardde, zoals het officieel heet. Haar leeropdracht luidt: Actief Burgerschap, in het bijzonder de vraagstukken van competentieontwikkeling en toerusting, en zij doet haar werk aan de UvA. Evelien was tot voor kort Tweedekamerlid voor GroenLinks, maar ze kon in de politiek toch niet echt haar draai vinden. Als academicus is ze meer in haar element, en haar oratie vanmiddag belooft in ieder geval een interessant onderzoeksprograma over burgers, moraliseren en activeren. Een mooi voorbeeld daarvan is het Handboek Moraliseren, het TSS- Jaarboek 2006, dat gelijk met haar oratie vandaag verscheen. In deze bundel waar Evelien samen ze met anderen de redactie van vormde, draait het om de spanning tussen de moraal van professionals in de verschillende praktijken van de publieke sector aan de ene kant en hun omgang met burgers aan de andere kant. Die spanning is een van de kernthema�s van haar onderzoeksprogramma..Wie meer wil weten over de activiteiten en het programma van Evelien kan terecht bij www.actiefburgerschap.nl. Voor het TSS-jaarboek surf naar www.socialevraagstukken.nl.
nov 9	EROPAF-congres: druk en enerverend De zaal barstte uit haar voegen. Een kleine driehonderd mensen waren op het tweede EROPAF-congres afgekomen, en dat was meer dan dat de collegezaal van de Hogeschool van Amsterdam aankon. Het werd warm, de mensen zaten in de gangpaden, of hingen achterin de zaal tegen de muur. Het leken de jaren zeventig wel. En misschien is die vergelijking niets eens zo gek. Want zo langzamerhand mag je echt spreken van een kleine beweging. In steeds meer corporaties en instellingen voor maatschappelijk werk, maar ook in de jeugdzorg en de geestelijke gezondheidszorg wordt het vizier verplaatst van de spreekkamer (komt u maar) naar de leefwereld van mensen (eropaf). En dat is niet een kwestie van een paar mensen op pad sturen met een fiets en een mobieltje, dat leidt tot een andere professionele cultuur, tot andere vormen van samenwerken. Daar ging dit congres vanmiddag over. Anderhalf jaar geleden kwamen we in dezelfde zaal bijeen voor het eerste congres, en spraken we af om dat nog een keer over te doen. Nu blijkt er in de tussentijd heel vele gebeurd te zijn: in Amsterdam, waarin de eropaf-methode in de maatschappelijke dienstverlening en schuldhulpverlening is ge�mplanteerd, bij de opleidingen, die er speciale cursussen en modulen voor heeft ontwikkeld, in Den Haag waar de aanpak zelfs tot een landelijk instrument (nr.9) in de aanpak van grootstedelijke problemen is gebombardeerd en bij corporaties, waar de incassoafdelingen in snel tempo worden omgebouwd tot woonadviseurs die persoonlijk contact zoeken met mensen die de huur niet betalen. Vanmiddag hebben we al die ontwikkelingen nog eens de revue laten passeren, besproken, bediscussieerd. Dat was enerverend. Voor mij dan want ik had de taak om het congres te leiden, en dat is in zo�n afgeladen zaal, met haperende microfoons, en een stijgende hitte geen sinecure. Maar het is gelukt, en ik geloof dat de meeste aanwezigen zich goed vermaakt hebben. Na afloop kregen zij een exemplaar mee van een nieuw boek dat is uitgegeven bij uitgeverij Van gennep/de Balie onder redactie van Carolien de Jong en Marc R�kers, EROPAF! � Outreachend samenwerken in welzijn en wonen, een bundel nieuwe artikelen waarin de nieuwe achtergronden en ontwikkelingen worden geschetst. Tegelijkertijd is bij Van Gennep/de Balie de tweede druk verschenen van het boek Bemoeien werkt, dat ik samen met Marc R�kers en Nies Medema in 2003 heb geschreven en dat al weer enige tijd was uitverkocht. Bij elkaar vormen deze twee boeken een prachtige introductie op de Eropaf- aanpak. Meer informatie, achtergronddocumenten over Eropaf en over de twee bovenstaande boeken vindt u op www.eropaf.org. U moet er de komende dagen wel een paar keer op blijven kijken, want de teksten en toespraken, alsmede een verslag worden er nog opgezet. Vier momenten uit de conferentie. Foto's: Alexandra Garbrielli.
nov 9	Onderteken de actie OPENHEID OVER IRAK Vandaag ging de site www.openheidoverirak.nu in de lucht. Zie dit weblog van 8 november. U kunt daar lezen wat er allemaal te doen is om op dit heikele punt enige politieke beweging te veroorzaken. En niet onbelangrijk: u kunt de petitie ondertekenen: onderteken petitie Doen!
nov 8	Goed initiatief: OPENHEID OVER IRAK Heel goed. Eindelijk staan er mensen op die in herinnering brengen hoe Nederland de oorlog in Irak politiek is gana steunen. Die de draag stellen hoe dat heeft kunnen gebeuren. met welke argumenten en de politici die hier verantwoordelijk voor zijn ter verantwoording roepen. De site is pas morgen open. Maar hier alvast de vooraankondiging die ik vandaag per email ontving.: Openheid over Irak Over twee weken zal het kabinet-Balkenende de verkiezingen ingaan zonder zich ooit te hebben verantwoord voor haar besluit de oorlog tegen Irak te steunen. Een ingrijpend en om veel redenen omstreden besluit, waar 89 procent van de Nederlanders tegen was. Ondanks een waslijst aan prangende vragen en zelfs concrete aanwijzingen voor misleiding door de premier en verscheidene ministers, weigert het kabinet hardnekkig verantwoording af te leggen. In de Tweede Kamer hebben CDA, VVD en LPF de eis van de oppositiepartijen tot waarheidsvinding keer op keer geblokkeerd. Ook non- gouvernementele en kerkelijke organisaties die bij het kabinet op opening van zaken aandrongen kregen nul op het rekest. Het directe gevolg is dat de Nederlandse burger straks moet gaan stemmen op politici van wie hij niet weet of zij wel capabel zijn om belangrijke besluiten te nemen over thema's als veiligheid, terreur en buitenlandse politiek. Bovendien bestaat de kans dat de geschiedenis zich herhaalt: wat staat ons te wachten als een 'coalition of the willing' Iran of Noord- Korea zou aanvallen? Wacht ons dan opnieuw een schimmige besluitvorming op grond van 'overtuigende geheime documenten' waarvoor geen verantwoording wordt afgelegd? Moeten we nogmaals leven met de sterke indruk door onze eigen regering te zijn misleid? Worden harde aanwijzingen daarvoor (in het geval van Irak aangedragen door onder andere NRC Handelsblad en het tv-programma Zembla) opnieuw ondergeschikt gemaakt aan persoonlijke en partijpolitieke belangen? Is dat de vorm van democratie waarin we willen leven? 'Fatsoen moet je doen' was het motto van het demissionaire kabinet Balkenende-I dat zich geroepen voelde de Nederlandse burger medeverantwoordelijk te maken voor een rampzalig avontuur, dat de wereld aantoonbaar onveiliger heeft gemaakt. Het kabinet koos ervoor de wil van de VN, de harde bevindingen van de VN-wapeninspecteurs en de mening van de Nederlandse bevolking te negeren. Het zegt dat te hebben gedaan op grond van een 'eigenstandige afweging', maar wat die afweging behelst mogen we niet weten. Waarom niet? En waarom worden de 'overtuigende geheime documenten' die daarbij kennelijk een belangrijke rol speelden zo angstvallig geheim gehouden? De indruk is onontkoombaar dat onze bewindslieden zich hebben laten misleiden door hun Amerikaanse en Britse collega's, en op hun beurt de Nederlandse volksvertegenwoordiging en burgers hebben misleid. Alleen al de schijn van zulke onvolkomenheden zou in een democratie reden voor een parlementair onderzoek moeten zijn. Met de verkiezingen voor de deur willen wij dat de regering zich nu verantwoordt, nog tijdens haar mandaat. Pas dan kan de burger bepalen op wie hij zijn stem uitbrengt. Wat gaan wij doen? Donderdagavond 9 november starten wij, een groep verontruste burgers van diverse politieke signatuur, de actie 'Openheid over Irak'. Op onze website www.OpenheidOverIrak.nu zullen wij tussen donderdagavond en zondag vier open brieven publiceren, waarin wij de direct betrokkenen oproepen publiekelijk verantwoording af te leggen. Door middel van een mail-actie zullen wij proberen de Nederlandse burger op ons initiatief te attenderen, en hem oproepen onze eis te steunen door de website te ondertekenen. Door druk op politiek en pers uit te oefenen zullen wij daarnaast proberen dit punt op de verkiezingsagenda te plaatsen, waarvan het tot dusver is geweerd. U hoort donderdagavond opnieuw van ons. Met dank voor uw aandacht, Namens 'Openheid over Irak' Allard de Rooi en Hein van Meeteren Initiatiefnemers
nov 7	Kiezer heeft laatste woord over Dekker-plannen De plannen van ex-minister Dekker voor liberalisering van de huren zijn vandaag rechtstreeks afhankelijk gemaakt van de verkiezingsuitslag. Ze gaan door als de coalitie wint, ze staan op de tocht als bijvoorbeeld de PvdA tot de regering kan toetreden. Dat komt omdat de Eerste Kamer vandaag heeft besloten dat behandeling van deze plannen voor de verkiezingen voor 22 november onmogelijk is. En aangezien de Kamer ook nog eens de twee losse delen van de plannen ,(betaalbaarheidsheffing en liberalisering) in een keer wil behandelen, was de voorbereiding simpelweg te kort om tot een zorgvuldige oordeelvorming te komen. Althans dat vond de oppositie, GroenLinks, PvdA en SP. VVD en CDA deden nog manmoedige pogingen om dit naderende onheil te keren, maar slaagden daar niet in. Het laatste woord over de huurontwikkeling in Nederland is dus sinds vandaag definitief aan de kiezers. Zo hoort het ook. Moeten ze natuurlijk wel links stemmen, anders hebben we al die moeite voor niks gedaan.
nov 3	Reunie Psychologie & Maatschappij - P&M Tussen 1977 en 2001 verschenen er 97 nummers van het Tijdschrift Psychologie & Maatschappij, een kwartaaltijdschrift dat de traditionele psychologie kritisch volgde. Het kwam voort uit de progressieve jaren zeventig, waarin de gevestigde orde het zwaar te verduren had, en het wist zich in de jaren die daarop volgden te handhaven door regelmatig interessante thema�s aan de orde te stellen. In 2001 verscheen het laatste nummer � te weinig abonnees en te weinig enthousiasme bij uitgevers zorgden ervoor dat de redactie de pijp aan Maarten gaf. Vandaag was er een re�nie. Georganiseerd door Ruud Abma en Theo Verheggen, beide oud-redacteuren, die zelfs een heuse website hadden gemaakt: penm.ou.nl/. In totaal zijn er in al die jaren zo�n zeventig redacteuren in de weer geweest met P&M, waarvan er een kleine dertig naar deze re�nie gekomen waren. Dat werd erg gezellig, veel oude bekenden die ik al jaren niet had gezien, maar natuurlijk ook veel mensen die ik nog steeds regelmatig tegenkom. Mij was gevraagd in een column nog eens terug te blikken op mijn redacteurschap en op een kwart eeuw P&M. Mijn verhaal begon als volgt: Ik ben redacteur van P&M geweest van nr. 7, dat in april 1979 verscheen, tot nummer 24, dat in het najaar van 1983 van de perzen rolde. En ik heb daar louter goede herinneringen aan. Althans tot gisteravond, toen ik nog eens door de zeventien nummers bladerde die mede onder mijn redacteurschap wereldkundig zijn gemaakt en die ik als aandenken aan deze mooie tijd op de bovenste, verder onbereikbare, plank van mijn boekenkast bewaar. Het was een schokkende ervaring. Wat ik had moeten doen, was natuurlijk eindelijk die artikelen lezen waar ik toen al nooit doorheen kon komen, maar waar ik bij redactievergaderingen niets van liet merken, zodat ik vandaag � een kwart eeuw later - alsnog stevig had kunnen uithalen naar het volkomen ondoorgrondelijke proza van de Holzkampianen of het pseudo-academisch arbeiderisme van de Themagroep Noord-Nederland dan wel het anarchistische subjectivisme dat vanuit Utrecht op papier werd gesteld. Maar dat deed ik niet. Zoals je in oude fotoalbums onbewust op zoek gaat naar foto�s waar je zelf op staat, zo begon ik met het lezen van mijn eigen bijdragen. Mijn hemel! ....... Lees hier* verder. Of hier: http://penm.ou.nl/feestverslag.htm Links: Peter van Lieshout, Michi Almer en Andr� Tuinier. Rechts: Ruud Abma zwaait met het allereerste nummer van P&M.* Links: Marjon Nooter (alleen het hoofd), Hans Boutellier, Ine Vanweesenbeeck, Barbara Spoel, Jeroen Jansz, Theo Meijman en Harrie Hens. Rechts: Maaike van Dieten en Elly Singer. Links: Andre Tuinier, Wilmar Schauffeli en Michi Almer met het tijdschrift Deviant. Rechts: Fijgje de Boer, die ik had beloofd een foto in dit weblog te plaatsen.
nov 2	Welzijnsdebat in Leids Volkshuis Zouden ze weer in raken, echte welzijnsdebatten? Goede kans, want met de komst van de WMO gebeurt er weer van alles op het lokale front. Of dat allemaal zo positief is valt te betwijfelen. Het aanbesteden van welzijnswerk is een rage aan het worden, met als gevolg dat er in hoge mate opschaling plaats vindt, steeds grotere organisaties die steeds meer steden en dorpen bestrijken. Tegelijkertijd praat iedereen over buurtgerichtheid, interveni�ren in buurten, verbinden en dynamiseren, en dat veronderstelt specifieke lokale kennis. Hou je die met aanbestedingsprocedures in stand? Ik waag het te betwijfelen. En wie bemoeit zich met de professionaliteit? Wat is dat eigenlijk? En hoe meten we dat? Nu ja, de vragen donderen over je heen, het is bepaald niet eenvoudig om directeur van een welzijnsorganisatie te zijn. Gert-Jan Cornel (foto rechts) was dat de afgelopen jaren van de Leidse Welzijnsorganisatie (LWO) en hij nam vandaag afscheid met een kleine conferentie over deze vragen. Ik mocht voor zo�n tachtig aanwezigen er mijn verhaal over �Nieuw professionalisme� ten gehore brengen, waarin ik probeer duidelijk te maken dat er nieuw soort professionalisme in de maak is, een nieuw verband tussen professional en leidinggevenden, waarin ze proberen te ontsnappen aan dat knellende korset van de beheersing- en controledrang. Nieuw was dat ik voor het eerst de fabel van de Kanorace kon vertellen, een prachtig verhaal dat op het net circuleert en waarin een Japans bedrijf van 8 kano�rs het opneemt tegen een Nederlands bedrijf van 8 kano�rs. Met hilarische en typisch Nederlandse gevolgen. Die houden we er voorlopig even in. De andere spreker was Hans van Ewijk, lector sociaal beleid, innovatie en beroepsontwikkeling aan de Hogeschool Utrecht, maar een oude rot in het welzijnsvak, hij loopt toch al zo�n dertig jaar mee. Hij schetste een aantal ontwikkelingen en dilemma�s, war je ook niet meteen vrolijk van wordt. Toch was de discussie in het Leids Volkshuis (foto boven), het oudste buurthuis van het land, niet onaardig. Al pratend is de stemming al snel: het welzijnswerk gaat nooit verloren. En zo is het. Bij elkaar in ieder geval een waardig afscheid van een gedreven directeur. Voor de powerpoint-presentatie, klik hier.
nov 1	Cultuursector verdient meer Omdat Kees Vendrik, financieel-specialist van GroenLinks, het spectaculaire huwelijk van Europarlementari�r Joost Lagendijk met de Turkse tv-beroemdheid en journaliste Nevin Sungur in Istanbul bijwoonde (zie boven), mocht ik hem afgelopen zondag vervangen in het cultuurdebat dat Kunsten �92, de vereniging voor kunst, cultuur en erfgoed en min of meer de nationale spreekbuis van de sector, in het Amsterdamse theater De Compagnie had georganiseerd. De organisatie had financiele woordvoerders van de grote partijen de hoofdrol toebedacht en de vertegenwoordigers van kleine partijen als D66, SP en GroenLinks zo ongeveer in het voorprogramma gepoot. Daar kon ik braaf vertellen dat GroenLinks en de SP de enige partijen zijn die de 1%-norm (een procent van de rijksuitgaven naar kunst- en cultuur, het is nu nog geen 0,8%) in hun programma hebben staan en financieel hebben doorberekend. Wat GroenLinks betreft zijn daar drie redenen voor: 1. een politiek-principi�le reden, een moderne beschaving moet het op kunnen brengen, juist ook vanwege de uitstralingseffecten, om een procent van zijn uitgaven aan zo�n sector te besteden; 2. een politiek-bestuurlijk argument: een vaste norm voorkomt dat de sector steeds met bestuurders moet soebatten over geld; een vaste norm maakt de bestuurlijke verhoudingen helder, stimuleert eigen verantwoordelijkheden en maakt lange termijn investeringen mogelijk; 3. een pragmatisch argument; de sector is de laatste jaren qua prijsindexering, loonindexering op de nullijn gezet. Dat betekent dat er sluipmoordenaars zijn losgelaten, want de duurdere prijzen en de loonstijgingen gaan gewoon door, met als gevolg dat deze gaan drukken op producties en prestaties. Om die sluipmoordenaars weg te werken is 300 miljoen nodig, en dan kom je precies uit op een totaalbedrag van om en nabij de 1% van de rijksuitgaven. Daar is geen speld tussen te krijgen, maar het optreden van de drie grote partijen liet zien dat de 1%-norm er niet zal komen. Ten eerste rekenen ze er nu al niet mee, ten tweede willen ze die bestuurlijke duidelijkheid ook niet. De PvdA nog het meest, maar het CDA en de VVD eigenlijk helemaal niet. De VVD is nagenoeg tegen cultuursubsidies (behalve dan op de monumenten en musea), het CDA is per definitie onduidelijk. Veel politieke lippendiensten dus in dit cultuurdebat. Waarbij ik me liet ontglippen dat ik het pamflet aan de politiek, dat door Kunsten �92 was opgesteld en dat de inzet van de cultuursector voor de komende kabinetsperiode moest verwoorden, maar een vaag, algemeen en clich�matig document vond. Weinig sprankelend dus en dat is juist wat je van deze sector mag verwachten. Worden nu natuurlijk prompt die uitspraken de dag er na in het NRC afgedrukt, is de organisatie boos op me, dat ik zo ongenuanceerd was en dat er veel meer achter het pamflet zit dan ik ervan maakte (waarom staat het er dan niet in?) en roept ze me op om mijn mening in het NRC te nuanceren. Pfff�., de volgende keer mag Kees Vendrik mijn partij weer vertegenwoordigen.
nov 1	GroenLinkser groot nieuws in Turkije ANP - ISTANBUL - Europees Parlementslid Joost Lagendijk (GroenLinks) is dit weekend het middelpunt van massale belangstelling van de Turkse pers. Hij trouwde zaterdag in Istanbul met de populaire Turkse tv-journaliste Nevin Sungur. ,,Een gekkenhuis. Het lijkt wel of Madonna hier is aangekomen'', constateerde woordvoerster Anita de Horde van GroenLinks ter plaatse. ,,De bruiloft is het nieuws op elke zender en in alle Turkse kranten''. Beveiligers moesten acht cameraploegen en zestig journalisten in bedwang houden bij het Pera Palace, waar het huwelijk met ruim vijfhonderd gasten werd voltrokken door de burgemeester van de miljoenenstad Istanbul. Pera Palace uit 1891 is beroemd geworden als hotel voor hooggeplaatste gasten van de historische trein Ori�nt Express. De plechtigheid vond plaats in Turkse stijl. Op de vraag of hij Nevin tot zijn vrouw nam, antwoordde Lagendijk in het Turks 'evet' (ja). Lagendijk heeft de bruiloft zaterdagavond in beslotenheid afgerond met enkele vrienden en familieleden. Dat kon alleen dankzij strenge bewaking. De locatie was namelijk uitgelekt in de pers. Lagendijk (49) is voorzitter van de Turkije-commissie van het Europees Parlement. De politicus moet helpen beoordelen of Turkije aan de voorwaarden voldoet voor toetreding tot de Europese Unie. Toen hij als Europarlementslid een strafzaak tegen de Turkse schrijver Orhan Pamuk bijwoonde, werd hij ge�nterviewd door de Turkse tv-journaliste. Dat was het begin van de romance. Sinds zijn relatie met de beroemde journaliste van tv-zender NTV begin dit jaar zegt hij een soort 'nationale schoonzoon' van Turkije te zijn geworden. Op straat wordt hij herkend en aangesproken als zwager' of schoonzoon'. Eerder dit jaar dreigde een aanklager hem nog een proces aan te doen. Lagendijk had zich rond het proces-Pamuk kritisch uitgelaten over de manier waarop Turkije de Koerdische minderheid behandelt. Kritiek op Turkije is strafbaar volgens de Turkse strafwet.
nov 1	Goos Minderman volgt Sam Pormes op in GL-fractie De fractie van GroenLinks in de Eerste Kamer heeft een nieuwe samenstelling. Gisteren is Goos Minderman be�digd als nieuw lid. Hij volgt Sam Pormes op die sinds 30 oktober is teruggetreden (zie dit weblog in oktober). Goos is in het gewone leven universitair hoofddocent aan de VU en docent aan de Campus Den Haag van de Universiteit Leiden. Hij houdt zich ondermeer bezig met governance in het onderwijs, in het Nederlands gezegd: wat is nu goed besturen, goed leiding geven in onderwijsinstellingen? In de Eerste Kamer gaat hij zich bezighouden met Financi�n, Onderwijs, LNV en Economische Zaken. Voor meer info over Goos Minderman, zie: Parlement en Politiek. Lees zijn stevige kritiek op de suypermacht van Zalm in het volgende interview.