Jos van der Lans Weblog

JOS VAN DER LANS - WEBLOG / TWITTER

Tijdens mijn politieke carrière als Eerste Kamerlid (1999-2007) was ik een van de eerste politici die in 2004 een eigen - tamelijk primitief - weblog begon. Eerst vooral vanwege mijn politieke activiteiten/meningen, maar in de loop der tijd steeds meer over mijn publicaties en publieke optredens als journalist en publicist. Zo werd het weblog een etalage voor iedereen die op hoogte wilde blijven van mijn gepubliceerde artikelen en columns, van gebeurtenissen waar ik bij ben geweest, van observaties die ik doe, van meningen die in mij opwellen, of van andere persoonlijke wetenswaardigheden.

Het is geen dagboek, maar wel een soort maandboek geworden, waar ik zelf regelmatig in terug blader om nog even na te gaan hoe het ook al weer zat.

weblog - mei 2005

mei 30	NEE-derland Als het aan de passanten van station-Diemen Zuid ligt, wordt het een �NEE� aanstaande woensdag. Vandaag bood ik vanaf 8.00 uur op dit station samen met twee GroenLinks-leden van de afdeling Diemen alle reizigers een flyer aan met daarin een oproep om woensdag �JA� te gaan stemmen. Nogal wat mensen hadden geen behoefte aan verdere argumenten: ik stem tegen bromden ze, nors een andere kant uitkijkend. Voor hen was het een uitgemaakte zaak, argumenteren was verder niet nodig. Opmerkelijk: dat waren vrijwel zonder uitzondering mannen. Het Franse �NEE� is voor hen het overtuigende bewijs, want als die Fransen al niet willen, wat hebben wij er dan nog aan? Het spijt me oprecht, maar ik voorspel een overweldigend �NEE� aanstaande woensdag. Met een veel grotere meerderheid dan de Fransen. Ik denk boven de 60 procent. Dat zal ongetwijfeld aanleiding geven tot diepe kniebuigingen richting burgers (�we moeten Europa beter gaan uitleggen�) en scherpe kritiek op de JA-campagne (slechte regie, ongeco�rdineerd), dan wel op de regering die een en ander ernstig onderschat heeft. Maar hoewel dat allemaal waar is, geloof ik niet dat in dergelijke verklaringen de hoofdoorzaak te vinden is van het succes van de NEE-campagne. Wat er in Nederland aan de hand is, is dat er een sterk anti-politiek sentiment is, een breed verspreid wantrouwen tegen de bestuurlijk-politieke elites, en dat zonder aanzien des persoons, dan wel partijen, want ook ik, als machteloze, marginale GroenLinks-politicus die de afgelopen decennia zelfs niet in de buurt van het pluche is gekomen, word � zelfs in kringen van vrienden en bekenden � met gepast wantrouwen tegemoet getreden. Wat je ook verder roept of beweert, vooraan in de beoordeling staat toch altijd de gedachte dat je � als politicus � een exponent van een verkeerd systeem bent. Die stemming is er al veel langer, maar was tot de verkiezingen van 2002 redelijk onder de duim gehouden. Maar sinds dat jaar kan het anti-politieke wantrouwen als een brullend monster bij elke verkiezingen tot leven worden gewekt. De verkiezingen gaan vooral over de vraag wie dit sentiment naar zich toe kan trekken. In het geval van de Europese Grondwet was dat dus eigenlijk al bij voorbaat een gelopen koers. De nee-campagners hoefden eigenlijk niet eens zo veel te doen. Ze moesten alleen dit sentiment uit haar winterslaap zien te wekken. �Minder politiek�, noteerde de SP daarom bijvoorbeeld onderaan haar affiches, wat voor een politieke partij toch op zijn minst vreemd genoemd kan worden, maar in dit geval heel goed doordacht was. Maar alle pogingen van de nee-stemmers om het beest te laten brullen, dat gebeurde pas toen de bestuurlijk-politieke elites zich met de zaak gingen benoemen. Toen was het pleit onmiddellijk beslist. Je zag dat ook terug in de opiniecijfers: vanaf het moment dat de regering op pad ging, groeide met de dag het aantal �Nee�-stemmers. Een Nederlands �NEE� tegen Europa van Nederland zal in Europa niet zoveel zoden aan de dijk zetten, zeker niet nu ook de Fransen dwars zijn gaan liggen. Het zal hooguit de internationale verbazing over de razendsnelle omkering van ons polderland van kosmopolitisch gidsland naar navelstaarderig angstland doen toenemen. Eenmaal over de grens zullen we vaker dan al het geval was de vraag moeten beantwoorden: wat is er toch met jullie aan de hand. Europa zelf gaat gewoon verder. De Franse en Nederlandse �gevallen� steken worden op termijn wel rechtgebreid, op een wijze zoals ook de eerdere EG-verdragen als Maastricht en Nice tot stand zijn gekomen, als echte speeltjes van de elites in de achterkamers van Europa waar geen burger aan te pas komt. Dit Nederlandse en Franse �NEE� is geen signaal tot verandering, maar tot vertraging. Ernstiger is natuurlijk de diepe vertrouwenscrisis die uit dit Nee spreekt. Het slapende monster van de anti-politiek lijkt Nederland � direct en indirect � in zijn greep te krijgen. Er wordt op geanticipeerd, gespeculeerd, gecalculeerd. Meer en meer zal het onvoorspelbare monster de politiek gaan beheersen. Zonder dat het zich overigens zal laten temmen. Want alles wat daar tegenin gebracht wordt (bestuurlijke vernieuwing, luisterende politici) lijkt het monster alleen maar sterker te maken. Het is nooit goed, welke smakelijke hapjes het beest ook worden toegeworpen. Uiteindelijk vreet hij elke politicus �in power� een keer met huid en haar op.
mei 24	EK: Verdonk maakt mijnenveld van integratiebeleid De Eerste Kamer debateerde vandaag met minister Verdonk over haar integratiebeleid. Daar deugt wat GroenLinks betreft weinig van. Met een stringentere inburgering is op zichzelf niets mis, maar het probleem is dat Verdonk niets doet aan het klimaat waarin haar beleid een succes zou moeten worden. Ze doet niks aan discriminatie op de arbeidsmarkt, niks aan perspectieven voor jongeren, niets aan het weigeren van allochtone jongeren in de vrijetijdscentra. Ze werkt, met andere woorden, louter aan een cultuur van beschuldiging. En dat leidt weer tot verharding, afzonderen, wrok, getergdheid. Kortom, Verdonk legt louter mijnen op haar eigen weg. Zij zou pas echt een bestuurder zijn als ze er nu blijk van zou kunnen geven dat ze ook een andere toonm kan aanslaan, dat ze de ermancipatie hoog in het vaandel heeft staan. En dat heeft onze woordvoerder Sam Pormes vandaag haar nog eens onder de neus gewreven. Zonder veel resultaat overigens.
mei 24	EK zet zich aan nieuwe zorgverzekeringsstelsel De Eerste Kamer maakt zich nu al weken op om de Zorgverzekeringswet van minister Hoogervorst te gaan behandelen. Dat is de kernwet die marktwerking in de gezondheidszorg moet gaan introduceren. Het gaat weliswaar om een pakket van zo'n tien wetten, maar deze wet vormt daarvan de harde kern. De Kamer doet bij monde van de voorzitter van de commissie Volksgezondheid, de onverwoestbare hannie van Leeuwen, heel gewichtig, maar de coalitie sleept het er met wat toezeggingen gewoon doorheen. Het enige waar misschioen wat beweging inzit is de invoeringstermijn. Hoogervorst koerst af op 1 januari, eigenlijk is dat compleet onverantwoord, en moet het hele pakket een jaar uitgesteld worden, zodat iedereen er ook echt klaar voor is. Nu is het zo dat mensen feitelijk helemaal niets kunnen kiezen en de zorgverzekeraars al blij zijn als ze alle ziekenfondspatienten (nu verplicht verzekerd) een polis kunnen aanbieden. Wij gaan in ieder geval ons uiterste best doen om de druk van de ketel af te halen. Inmiddels groeit overigens de onrust in het land over de nieuwe wet. De huisartsen gaan nu voorop in het verzet. Dat is prima, want het is echt gekkenwerk: vermoedelijk 85% van de Nederlandse huishoudens zal volgend jaar via een zorgtoeslag (zeg maar een soort huursubsidie voor de zorg) gecompenseerd gaan worden voor de toegenomen kosten van de zorgverzekering. Dat ois een krankzinnige operatie. Zoals er tientallen oneigenlijke logica's en nare afschuifmechanismen met dit stelsel in de zorg zijn weg zullen vinden. Daar moet je niet eens aan willen beginnen, en het ergste is: van Europa hoeft het helemaal niet, want de Grondwettekst geeft expliciet aan dat sectoren als onderwijs en geozndheidszorg buiten de marktwerking gehouden hoeven te worden. JA, tegen Europa, NEEN tegen Hoogervorst. Huisartsen vorden vandaag in Den Haag op het Plein bij het Binnenhof actie tegen de plannen van Hoogervorst.
mei 24	IJzeren Rijn: onverwacht vervolg Zoals te verwachten was heeft Arbitragecommissie snel uitspraak gedaan inzake de onenigheid tussen Belgi� en Nederland over de kosten van de reactivering van de IJzeren Rijn. In dit weblog is daar op verschillende momenten uitvoerig over gerapporteerd. Precies twee weken nadat de Eerste Kamer in meerderheid akkoord is gegaan, werd vandaag de uitspraak bekend. Op het ministerie van Verkeer en Waterstaat zal men hartgrondig gevloekt hebben: Nederland moet namelijk onverwacht diep in de buidel tasten, en honderden miljoenen extra gaan bijdragen aan de reactivering van het traject van de IJzeren Rijn. Dat is slecht voor het milieu, omdat Belgi� nu een stok heeft om Nederland te dwingen, en Nederland zal pogen de kosten zo laag mogelijk te houden, dus alle extra inspanningen voor het milieu te minimaliseren. Dus nadat ze bij Verkeer en Watrerstaat gevloekt hebben, hebben ze dat ook bij de milieufedratie Limburg gedaan. Zij lieten meteen weten er alles aan doen om de schade voor natuur en milieu te beperken. Mijn steun hebben ze.
mei 21	GROEN! in Belgi� kijkt verwonderd naar Nederland "Weet je hoe dat bij jullie gaat als jullie een probleem hebben?" Geert van Istendael, auteur van Mijn Nederland, een somtijds hilarisch boek over ons poldervolkje, keek mij indringend aan. "Nou vertel eens', speelde ik zijn spelletje mee, want ik wist wat hij ging zeggen. "Jullie gaan het onderzoeken. Er komt een commissie, een nota, beleid, en als er ergens wat gaat bewegen is het probleem al weg. Dat is Nederland." 'Mijn Nederland' is het nieuwste boek van Geert van Istendael. En zo ging het maar door. Ik zat met hem in een panel tijdens een discussiemiddag van de Vlaamse zusterpartij van GroenLinks GROEN! (voorheen Agalev) in het fantastische fraaie stadje Leuven. Er werd de hele middag over van alles en nog wat gediscussieerd, maar ik was uitgenodigd om met hem en Jos Geijsels, tot voor kort partijleider van de Vlaamse Groenen in het parlement, over de veranderingen in Nederland te discussieren. Is er een ander Nederland in de maak, bekrompen, onverdsraagzaam en in zichzelf gekeerd, dat vroegen onze Vlaamse vrienden zich af. Ik heb daar - eerlijk gezegd - nog geen defintief antwoord op. Nederland verandert, maar Nederland lijkt mentaal op een flipperkast waarin van alles en nog wat alle kanten opschiet, en zich de meest merkwaardige coalities voordoen. Kijk maar naar de discussie over Europa, waarin virned en vijand het ineens broederlijk eens kunnen zijn op basis van totaal verschillende sentimenten. Hoe dat op termijn uitpakt valt niet te voorstellen, maar vast staat denk ik wel dat Nederland blijvend verandert. De hegemoniale overheersing van prudent-progressieve gedachten is ten einde, die keert nooit meer terug. Links zal zich sterk moeten herpakken, en uit een ander vaatje tappen, mij lijkt dat evident. Maar hoe het uit zal pakken, ik weet het echt niet. Maar het debat daarover in die oude collegezaal in Leuven was aardig, niet in de laatste plaats door de scherpe waarnemingen van Geert van Istendael, wiens boek echt een aanrader is. Anderhalf uur discusieerden wij over Nederland en het verschil van ons land met het rommelige, en veel praktischer ingestelde Vlaanderen. De zaal luisterde ademloos toe, vol aandacht en zonder een onvertogen woord. Na afloop sprak ik daar mijn verbazing over uit. Zo'n luisterende zaal zou in Nederland onmogelijk zijn. Er staat altijd wel iemand op die ook wat wil zeggen. "Ik weet het", zei Geert van Istendael. "Ik geef veel lezingen hier in Vlaanderen, en als er dan na afloop vragen worden gesteld, en er staat iemand op, weet ik zeker dat het een Nederlander is. Dat klopt altijd. Daar kan je vergif op innemen." Boven: het oude, prachtige, zwaar ghotische stadhuis in het hartje van Leuven. Onder: pauze tijdens de debatten van GROEN!
mei 10	IJzeren Rijn (8) - Voorlopig Slot In Belgische regeringskringen zal men opgelucht ademhalen. Nederland ondertekent het Verdrag dat een arbitrage mogelijk maakt tussen ons land en zijn zuiderbuur over wie voor de extra kosten van de reactivering en modernisering van het 'historisch trac�' van de IJzeren Rijn moet opdraaien. De Eerste Kamer heeft daartoe, na een maandenlange discussie, vandaag ingestemd met steun van de regeringspartijen, de rest van de kamer was tegen. Dus nu kan eindelijk de envelope open, waar de arbitragerechters hun uitspraak in opgeborgen hebben. Want zij hadden hun werk er al opzitten, terwijl de Kamer er nog een uitspraak over moest doen. Zo werkt dat kennelijk. Het beste zou zijn als deze wijze heren besluiten dat alle partijen even veel moeten betalen, want dat zou ze eindelijk dwingen om nu eens reeel te gaan overleggen wat op de langere termijn nu de beste oplossing is. Die rationele insteek is tot nu toe altijd afwezig geweest.
mei 1	Bouwstenen voor linkse samenwerking Op 1 mei presenteerde het PvdA-Tweedekamerlid Diederik Samsom in het TV-programma Buitenhof een verhelderende analyse van het stemgedrag van politieke partijen in de Tweede Kamer. In een assenstelsel met op de x-as een links/rechts-tegenstelling en op de y-as een confessioneel/niet-confessioneel polariteit heeft hij het stemgedrag van de partijen geprojecteerd tijdens de laatste drie kabinetten: Paars II, Balkenende I en Balkenende II. Daaruit blijkt dat aan de rechterzijde de VVD en het CDA naar elkaar toe kruipen (en steeds rechtser worden) en aan de linkerzijde de PvdA richting GroenLinks en SP kruipt. Er ontstaat met andere woorden een politiek tweestromenland, zoals de onderstaande illustraties duidelijk maken. Het domste wat links dus zou kunnen doen, aldus Samsom, is zich niet voorbereiden op de mogelijkheid van een linkse coalitie. Daarover discussieren en bouwstenen aandragen is precies wat 'Een ander Nederland' wil bereiken. Op de site van Een Ander Nederland hebben de initiatiefnemers de eerste bouwstenen voor een progressief alternatief gepresenteerd: het Motieboek. Van de 1004 moties die PvdA, GroenLinks en SP, al dan niet gezamenlijk, vanaf mei 2003 hebben ingediend, is in maar liefst in 79% van de gevallen door de linkse oppositie gezamenlijk opgetrokken. Deze moties geven bij elkaar een mooi beeld waar linkse partijen zich de laatste jaren mee bezig hebben gehouden. En welke richting de linkse partijen op willen gaan. Ze geven zo een caleidoscopisch beeld van hoe dat andere Nederland er uit kan zien. De moties zijn, met analyserende inleidingen, opgenomen in het digitale motieboek op deze website. Zie: MOTIEBOEK.

Kies een periode: april 2024
maart 2024
februari 2024
januari 2024
december 2023
november 2023
oktober 2023
september 2023
augustus 2023
juli 2023
juni 2023
mei 2023
april 2023
maart 2023
februari 2023
januari 2023
december 2022
november 2022
oktober 2022
september 2022
augustus 2022
juli 2022
juni 2022
mei 2022
april 2022
maart 2022
februari 2022
januari 2022
december 2021
november 2021
oktober 2021
september 2021
augustus 2021
juli 2021
juni 2021
mei 2021
april 2021
maart 2021
februari 2021
januari 2021
december 2020
november 2020
oktober 2020
september 2020
augustus 2020
juli 2020
juni 2020
mei 2020
april 2020
maart 2020
februari 2020
januari 2020
december 2019
november 2019
oktober 2019
september 2019
augustus 2019
juli 2019
juni 2019
mei 2019
april 2019
maart 2019
februari 2019
januari 2019
december 2018
november 2018
oktober 2018
september 2018
augustus 2018
juli 2018
juni 2018
mei 2018
april 2018
maart 2018
februari 2018
januari 2018
december 2017
november 2017
oktober 2017
september 2017
augustus 2017
juli 2017
juni 2017
mei 2017
april 2017
maart 2017
februari 2017
januari 2017
december 2016
november 2016
oktober 2016
september 2016
augustus 2016
juli 2016
juni 2016
mei 2016
april 2016
maart 2016
februari 2016
januari 2016
december 2015
november 2015
oktober 2015
september 2015
augustus 2015
juli 2015
juni 2015
mei 2015
april 2015
maart 2015
februari 2015
januari 2015
december 2014
november 2014
oktober 2014
september 2014
augustus 2014
juli 2014
juni 2014
mei 2014
april 2014
maart 2014
februari 2014
januari 2014
december 2013
november 2013
oktober 2013
september 2013
augustus 2013
juli 2013
juni 2013
mei 2013
april 2013
maart 2013
februari 2013
januari 2013
december 2012
november 2012
oktober 2012
september 2012
augustus 2012
juli 2012
juni 2012
mei 2012
april 2012
maart 2012
februari 2012
januari 2012
december 2011
november 2011
oktober 2011
september 2011
augustus 2011
juli 2011
juni 2011
mei 2011
april 2011
maart 2011
februari 2011
januari 2011
december 2010
november 2010
oktober 2010
september 2010
augustus 2010
juli 2010
juni 2010
mei 2010
april 2010
maart 2010
februari 2010
januari 2010
december 2009
november 2009
oktober 2009
september 2009
augustus 2009
juli 2009
juni 2009
mei 2009
april 2009
maart 2009
februari 2009
januari 2009
december 2008
november 2008
oktober 2008
september 2008
augustus 2008
juli 2008
juni 2008
mei 2008
april 2008
maart 2008
februari 2008
januari 2008
december 2007
november 2007
oktober 2007
september 2007
augustus 2007
juli 2007
juni 2007
mei 2007
april 2007
maart 2007
februari 2007
januari 2007
december 2006
november 2006
oktober 2006
september 2006
augustus 2006
juli 2006
juni 2006
mei 2006
april 2006
maart 2006
februari 2006
januari 2006
december 2005
november 2005
oktober 2005
september 2005
augustus 2005
juli 2005
juni 2005
mei 2005
april 2005
maart 2005
februari 2005
januari 2005
december 2004
november 2004
oktober 2004
september 2004
augustus 2004