Canon van modern sociaal werk in Nederland |
Canon van Modern Sociaal WerkVersie 1.1Verantwoording Sinds de publicatie van de Canon van Nederland (zie: www.entoen.nu) is het een gezelschapsspel geworden om deelcanons samen te stellen over specifieke onderwerpen. Wat zou de Canon van de Nederlandse politiek zijn? Of van de Nederlandse dans? Of van de arbeidersbeweging? Wat dat betreft is de intentie van het Nationale Canonproject om de belangstelling voor de vaderlandse geschiedenis een nieuw leven in te blazen al meer dan geslaagd te noemen. Ook deze Canon is als gezelschapsspel begonnen. Ik vroeg vrienden en bekenden wat hun top tien zou zijn van een sociale canon en al gauw liep ik met een lijst van zo’n 25 topics rond, van de weeshuizen en de armenzorg uit de Gouden Eeuw tot aan de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Iedereen vond het zo’n leuk project dat het zonde zou zijn om het resultaat niet aan het papier toe te vertrouwen. Zo ontstond het idee van een top tien, want Nederland is nu eenmaal in ban van lijstjes. Maar daarmee riep ik de problemen over me af. Want hoe te selecteren? Hoe breed moest het worden opgevat? Wanneer was het begin? Na enig nadenken kwam ik tot de volgende afbakening: om niet alle kanten van de sociale geschiedenis uit te waaieren beperkte ik mij tot het moderne professionele sociaal werk dat vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw tot ontwikkeling komt. Dat had ook een praktische reden: van die geschiedenis weet ik het nodige af. Het gevolg was wel dat inspirerende figuren als Domela Nieuwenhuis, Theo Thijssen en stedelijke wethouders als Vliegen en Wibaut van het lijstje vielen, want die stonden toch vooral symbool voor de emancipatie van de arbeidersklasse en de opkomst van de volkshuisvesting. Ik ben vervolgens op zoek gegaan naar symbolen, personen en gebeurtenissen die sporen hebben nagelaten in de geschiedenis die tot op de dag van vandaag relevant zijn. Je zou kunnen zeggen dat de tien ingrediënten van deze Canon nog steeds onder ons zijn, ze leven voort. Zoals bijvoorbeeld TSS, een tijdschrift dat zich erfgenaam mag noemen van een meer dan honderdjarige geschiedenis. Alleen is het besef daarvan tanende. Dat is tenminste mijn ervaring als ik ergens in het land een spreekbeurt hou en daarin even uitwijd over de geschiedenis. Ik wil niet direct zeggen dat mensen mij dan in stomme verwondering aanhoren, maar ik kan uit de reactie opmaken dat de geschiedenis niet echt meer leeft. Dat is jammer want de aard van onze interventies, de mentale gesteldheid van de professionaliteit, de ideologie van het beleid is zonder die geschiedenis niet goed te begrijpen. Zonder kennis van de jaren vijftig en de jaren zeventig van de vorige eeuw komt de professionele afkeer van paternalisme uit de lucht vallen. Zoals je ook moet weten dat minister Brinkman in de jaren tachtig feitelijk de kiem heeft gelegd voor de WMO van staatssecretaris Ross-Van Dorp. De hier gepresenteerde Canon van Modern Sociaal Werk heeft niet de pretentie af of volledig te zijn. Net als de echte Canon van Nederland is het vooral een uitnodiging om hem te verbeteren en aan te vullen. Vandaar de toevoeging: versie 1.1. Een update is onvermijdelijk, al was het maar omdat de geschiedenis doordendert en haar eigen verleden voortdurend in een ander daglicht stelt. Daarom is iedereen uitgenodigd om deze versie van commentaar, aanvullingen en verbeteringen te voorzien. Mail deze naar: vdlans©xs4all.nl. Jos van der Lans |
De ontwikkeling van deze CANON wordt gesteund door:
